Het is zaterdag 24 december. Terwijl veel Nederlanders aan het kerstdiner zitten, wordt er bij synagogegemeenschap Bendigamos in Buitenveldert ook feest gevierd. Het is de zevende dag van Chanoeka én Bendigamos bestaat 7,5 jaar. Speciaal voor de gelegenheid is zanger Daniel Yehuda overgevlogen vanuit Israël. Er wordt die avond gegeten, gezongen en volop in kringen gedanst, en er is een veiling van Joodse objecten. Bendigamos-lid Orna vertelt het bijzondere verhaal van haar menora.
Het is een van de vele activiteiten die Bendigamos -dat ‘laten we samen zegenen’ in het Spaans betekent- in zijn 7,5-jarig bestaan heeft georganiseerd. In het Joodse digitale magazine De Vrijdagavond werd Bendigamos ‘het eigenwijze neefje van de Portugees-Israëlitische Gemeente’ genoemd. En die benaming klopt als een bus. Want Bendigamos ís eigenwijs (daarover later meer) en Portugees. Zo zijn de melodieën, de wijze van uit de Thora lezen, en de hoge hoeden die gedragen worden op sjabbat en feestdagen, Portugees. Leden worden ‘amigos’ genoemd (dit laatste is weer níet iets typisch Portugees, maar meer een naam met een knipoog). Met al deze gebruiken zet Bendigamos een traditie voort die haar wortels heeft in de 16e eeuw, toen Spaanse en Portugese Joden zich in Nederland vestigden om de inquisitie te ontvluchten.
Religieus en cultureel, voor jong en oud
Aan het roer van Bendigamos staat de enthousiaste en energieke Nachshon Rodrigues Pereira (36). Hij vertelt: “Ik begon Bendigamos omdat ik signalen opving dat er veel mensen zijn die moeite hebben om in Joods Nederland een plekje te vinden waar ze zich thuis voelen. Ik wilde een toegankelijke omgeving creëren waarin iedereen op eigen tempo kan groeien in zijn of haar Joodse beleving”. Die beleving kan zowel van religieuze als culturele aard zijn, en daarom probeert Bendigamos in de behoefte aan beide belevingen te voorzien. Zo werd er een sjabbaton (extra lange sjabbat) met een buitenlandse rabbijn georganiseerd, met meerdere sjioeriem (lezingen). Met enige regelmaat vindt er een ‘collegetour’ plaats, waarbij een amigo of amiga een onderwerp bespreekt uit zijn of haar expertisegebied. En een paar jaar geleden stond er een lezing op het programma met filosoof Jan Drost, die vertelde over liefde en romantiek en de paralellen met het Jodendom. Rodrigues Pereira: “Een van de uitdagingen in Joods-Nederland is een Joodse partner vinden. Behalve dat zo’n lezing je netwerk vergroot, is het ook interessant om het met elkaar over dit onderwerp te hebben”.
Toekomst
Een belangrijk speerpunt voor Rodrigues Pereira is het onderwijs voor kinderen en jongeren: “Elke maatschappij staat of valt bij goed onderwijs. Bendigamos wil er in eerste instantie voor zorgen dat er continuïteit is, dat we kunnen voortbestaan en ons erfgoed kunnen doorgeven aan de volgende generatie. Daarom wordt er eens per maand tijdens sjabbat nog apart een kinderdienst gehouden, waarbij kinderen spelenderwijs leren over de parasjat hasjavoe’a (het Thora-stukje van de week). Er zijn Bar -en Bat Mitzvah-lessen en is er voor tieners de teen leadership course, met Hebreeuwse les, lessen over de dienst, en discussies over maatschappelijke kwesties. Voor de rest geldt dat voor iedereen die wil leren of wil bijdragen aan de diensten iets op poten gezet kan worden”. Bendigamos probeert zijn leden, van jong tot oud en van vroom tot vrij, onderdeel te laten zijn van religieus en cultureel Joods leven. Daarbij wordt gekeken naar waar de behoefte ligt en op basis daarvan worden activiteiten georganiseerd. Daarmee kan het een eigenwijze en unieke synagogegemeenschap worden genoemd. Op de lange termijn zou Bendigamos graag een eigen gebouw willen, nu wordt er nog een ruimte gehuurd. Voor de nabije toekomst, dat wil zeggen 2023, staan er in ieder geval weer een Seideravond, vrijdagavondmaaltijden en een aantal picnics op het programma. Het belooft een alegre (vrolijk) 8e jaar voor Bendigamos te worden!
Meer informatie vind je op de website, Facebookpagina in Instagram van Bendigamos.
