Er zijn maar weinig plekken in de wereld die archeologische geheimen van miljoenen jaren bewaren. De Wonderwerk grot zoals deze in het Afrikaans wordt genoemd en gelegen is in de Kalahari-woestijn in Zuid-Afrika, is een van die zeldzame locaties.
Nieuw onderzoek, geleid door een team van geologen en archeologen van de Hebreeuwse Universiteit van Jeruzalem en de Universiteit van Toronto, bevestigt de records van deze spectaculaire plek. Een publicatie staat in Quaternary Science Reviews.
“We kunnen nu met vertrouwen zeggen dat onze menselijke voorouders 1,8 miljoen jaar geleden eenvoudige Oldowan-stenen werktuigen maakten in de Wonderwerkgrot.
Het team was in staat om met succes de verschuiving vast te stellen van Oldowan-gereedschappen (voornamelijk scherpe stenen en hakgereedschap) van handbijlen meer dan 1 miljoen jaar geleden. Ook zijn in een diepe laag van de grot resten gevonden van de aanmaak van vuur door onze prehistorische voorouders tot 1 miljoen jaar geleden.
Dit laatste is vooral opmerkelijk omdat andere voorbeelden van vuurgebruik afkomstig zijn van openluchtlocaties waar de mogelijke rol van natuurbranden niet kan worden uitgesloten. Bovendien bevatte Wonderwerk een volledige reeks vuurresten: verbrand bot, bezinksel, gereedschap, evenals de aanwezigheid van as.
Het dateren van grotafzettingen is een van de grootste uitdagingen in de paleo-antropologie, ook bekend als de studie van de menselijke evolutie. Om deze uitdaging het hoofd te bieden, analyseerde het team een 2,5 meter dikke sedimentaire laag die stenen werktuigen, dierlijke resten en vuurresten bevatte. “We hebben zorgvuldig honderden minuscule bezinkselmonsters van de grotwanden verwijderd en hun magnetische signaal gemeten”, aldus Shaar.
Professor Ari Matmon, directeur van de Hebreeuwse Universiteit, vertrouwde op een secundaire dateringsmethode om verder te bevestigen wanneer de eerste mensen de plek mogelijk hebben bezet. “Kwartsdeeltjes in zand hebben een ingebouwde geologische klok die begint ‘te tikken’ als ze een grot binnengaan. In ons laboratorium zijn we in staat om de concentraties van specifieke isotopen in die deeltjes te meten en af te leiden hoeveel tijd er is verstreken sinds die zandkorrels de grot binnenkwamen,” legde hij uit.
Aan de zuidelijke rand van de Kalahari-woestijn is Wonderwerk grot ook een plaats van grote spirituele betekenis voor lokale gemeenschappen, wat getuigt van het culturele belang van de grot voor zowel vroegere als huidige volkeren.
Ontvang gratis onze nieuwsbrieven!