Vanavond begint in Israël Yom HaZikaron, de dag waarop alle gesneuvelden tijdens de oorlogen en bij terreuraanvallen worden herdacht. In het kader hiervan, het verhaal van Luitenant Kolonel Emanuel Moreno, de zoon van mijn zwager. Tot het jaar 2056 mogen er geen foto’s van Emanuel Moreno worden gepubliceerd vanwege de vele geheime acties waaraan hij heeft deelgenomen.
Emanuel Moreno, 35, kwam tijdens een geheime missie in de Baelbek vallei in Libanon op 19 augustus 2006 om het leven.
Emanuel was Luitenant Kolonel by de Shayeret Matkal, een speciale, zeer geheime eenheid van de IDF, waar alleen de besten van de besten worden toegelaten.
De elite verkenningseenheid Sayeret Matkal houdt zich bezig met de meest gevoelige en complexe IDF-activiteiten. Binnen deze ploeg was ‘Moreno de beste’, zeggen zijn kameraden. “Emmanuel leidde een zeer complexe operationele activiteit, een van de belangrijkste die door de IDF werd uitgevoerd”, zegt de eenheidscommandant. “Hun bijdrage aan de nationale veiligheid is aanzienlijk. De uitdagingen waarmee hij tijdens zijn dienst werd geconfronteerd, vereisten zeldzame professionele vaardigheden, focus en scherpte en uitzonderlijke persoonlijke verantwoordelijkheid.”
Emanuel Moreno is 16 jaar lid van de eenheid geweest. Hij was betrokken bij tal van operaties en altijd op de voorgrond. ‘Tijdens zijn dienst werd Emmanuel de strijder die deelnam aan het grootste aantal operaties in de geschiedenis van de eenheid’, zegt een kameraad. “Bij meer dan één gelegenheid maakten zijn nuchterheid en moed het verschil tussen falen en nog een ander succesverhaal dat geheim blijft
Er wordt gezegd dat Emmanuel een van de grootste strijders was uit onze tijd. Deze grootheid kwam zeker voort uit de uitzonderlijke harmonie die hij bezat tussen een leven van actie en daden en een leven van spiritualiteit.
Hij werd door velen een leraar en strijder genoemd zoals Israel die zelden heeft gezien, sommigen vergelijken hem zelfs met Bar Kochba, de legendarische held van de Tweede Joodse Opstand tegen Rome, 1.900 jaar geleden.
Volgens vrienden was hij zonder twijfel een van de meest getalenteerde en prijzenswaardige strijders die Israël ooit heeft gehad. Niet voor niets werd hij vaak vergeleken met Bar Kokhba in de eenheid, zowel vanwege zijn geloof als ook wat betreft zijn vechtvermogen en toewijding. Hij ging altijd een stapje verder en bereikte het onmogelijke.
Emmanuel was een man van waarheid en bescheidenheid, een man van vele daden en weinig woorden, een echte vriend en mens, een man van geloof die verbonden was met het volk van Israël en de Thora van Israël in al zijn lagen en complexiteit.
Emanuel Moreno heeft ten minste twee postume prijzen gekregen voor zijn moed, waaronder de Jerusalem Conference Award voor joods heldendom en de Menachem Beginprijs. Ook is Emanuel door de staat Israël benoemd tot Held van Israël. Een titel die maar zeer weinigen hebben gekregen.
De gevechtsoperatie waarbij Emanuel Moreno werd gedood, waarvan de details nooit volledig zullen worden gepubliceerd, omvatte een aanval op een schoolgebouw in de Baalbek-regio in het zuidoosten van Libanon, niet ver van de Syrische grens. De school werd gebruikt om door Syrië geleverde wapens aan Hezbollah op te slaan en was ook een schuilplaats voor Hezbollah-terroristen.
Lt.-Col. Moreno leidde een eenheid van 100 mannen in de verrassingsaanval. Twee Hummer-jeeps werden door een helikopter naar het gebied gebracht voor de strijd. Drie terroristen werden gedood. Nadat de troepen in een hinderlaag werden gelokt door Hezbollah bleef Emanuel achter, opdat zijn manschappen weg konden komen. Hij werd daarbij uiteindelijk gedood. Twee soldaten liepen tijdens de terugtocht verwondingen op.
“Hij heeft nooit aan zichzelf gedacht”, zegt een vriend van Emanuel die in dezelfde eenheid diende, maar dacht altijd alleen maar aan de groep. Aan het einde van zeer moeilijke tochten maakte hij zich altijd eerst zorgen over het team, niet over zichzelf. Ook als hij het over zijn toekomstplannen had, dacht hij nooit wat goed was voor hem, maar wat het land en het leger op dat moment van hem nodig hadden. Hij was een zeer bescheiden man.”
“Hij verloor zijn moed niet, zelfs niet in extreme en gevaarlijke situaties”, verklaarden de rechters van het Begin Heritage Centre bij het postuum toekennen van de prijs. “En dit maakte vaak het verschil tussen succes en mislukking. Hij nam grote risico’s om zijn ondergeschikten en kameraden te redden. Hij was een soldaat die zijn militaire dienst beschouwde als een belangrijke missie waaraan hij zich volledig had gewijd – en was ook een gepassioneerde student die elke vrije minuut gebruikte voor Torah-studie en goede daden voor anderen.”
Na de dood van Emmanuel namen vrienden en familie de verplichting op zich om aan het volk van Israël duidelijk te maken wie die held was die ons pad kruiste. Niet om heldhaftig verhaal te vertellen, maar om voor ieder van ons kracht te halen uit de speciale eigenschappen en het morele kompas dat Emanuel vasthield in zijn toewijding aan het volk en het land van Israël en aan de Schepper van onze wereld. Daarom hebben is naast deze herdenkingssite de non-profitorganisatie B’darkei Emmanuel (In Emmanuel’s Way) opgericht om deze doelstellingen te verwezenlijken.
Inmiddels heeft Yochai Moreno, een neef van Emanuel die ten tijde van zijn dood 10 jaar was, een lied geschreven over zijn oom Emanuel Moreno, waarin hij op emotionele wijze zijn oom herdenkt en hem mist: https://fb.watch/4O-OOPv1RV/
Dit artikel werd eerder geplaatst op Jom Hazikaron 2020.
