Vandaag, donderdag, is de joodse datum waarop premier Yitzhak Rabin door de rechtsextremist Yigal Amir op 4 november 1995 dood werd geschoten aan het einde van een evenement dat de premier in Tel Aviv had gehouden waar publieke steun werd betuigd voor zijn pogingen om vrede te sluiten met de Palestijnen.
Rabin was een legendarische Israëlische militaire leider, die het bevel voerde over een eenheid in de pre-state Palmach-strijdmacht en vervolgens door de gelederen steeg als een carrière soldaat om uiteindelijk stafchef van de Israel Defense Forces te worden ten tijde van de overwinning van de Zesdaagse Oorlog van Israël.
Vervolgens lanceerde hij een politieke carrière waarin hij twee keer de functie van premier vervulde.
Nadat hij in 1992 voor de tweede keer tot premier was verkozen, probeerde hij vrede te sluiten met de Palestijnen en tevergeefs een permanent akkoord te smeden met PLO-leider Yasser Arafat.
In 1994 ontving hij de Nobelprijs voor de Vrede, samen met de toenmalige minister van Buitenlandse Zaken Shimon Peres en Arafat voor zijn aandeel in de ondertekening van de vredesakkoorden van Oslo.
De chirurg die Yitzhak Rabin probeerde te redden nadat hij was neergeschoten tijdens de vredesbijeenkomst in Tel Aviv in 1995, heeft voor het eerst gesproken over de gebeurtenissen van die avond en vertelde op Channel 12 over de wanhopige pogingen om de premier te reanimeren, de vage hoop die hij had dat hij zou overleven, en het verwoestende moment waarop hij zijn dood moest verklaren.
“Naarmate er meer tijd verstrijkt, wordt de kracht van dat verlies – voor mij tenminste – alleen maar sterker”, vertelde prof. Joseph (Yossi) Klausner woensdag in een interview op Channel 12, voorafgaand aan de 25ste verjaardag van de moord. “Dat zijn momenten die me mijn hele leven bijblijven.”
Klausner, toen 39 jaar, was het toenmalige hoofd van de chirurgie in het Ichilov-ziekenhuis in Tel Aviv, en vertelde in het interview dat hij de vredesbijeenkomst op televisie had gezien en naar de toespraak van Rabin had geluisterd.
“Ik las medische literatuur die avond en ik zal nooit het telefoontje vergeten om ongeveer 22.02 uurtoen mijn plaatsvervanger Dr. Motti Gutman mij belde en zei dat we Rabin moeten gaan behandelen, hij is ernstig gewond, misschien dood. Hij heeft schotwonden, “zei Klausner.
De dokter haastte zich naar het ziekenhuis en vervolgens naar de operatiekamer, die vol was met ongeveer drie keer het normale aantal mensen.
“We deden wanhopige pogingen om hem te reanimeren. De monitoren lieten golven zien alsof het hart werkte, maar dat kwam doordat zijn borst open was en ze zijn hart masseerden,” zei Klausner.
“Een paar minuten vertoonde de monitor tekenen van leven. Het hart pompte echt en produceerde zelfs wat bloeddruk. Er waren een paar van dat soort minuten die een vaag gevoel van hoop gaven, maar het was kunstmatig vanwege de enorme inspanningen om hem weer tot leven te wekken,” herinnerde de chirurg zich.
“Het was in deze fase duidelijk dat er echt geen kans was om hem nog te kunnen redden, maar we bleven het proberen. Er was geen bereidheid om op te geven. Niemand die het begreep, niemand had het lef om hem dood te verklaren,” zei Klausner.
De chirurg zei dat hij om 23.07 uur, iets meer dan een uur nadat hij dat eerste telefoontje had ontvangen, geen andere keus had dan de dood van de premier te verklaren.
Ik moest opstaan en iedereen vertellen dat het me erg spijt, maar we moeten zijn dood aankondigen. Omdat we al onze inspanningen hadden uitgeput. Ik bedankte ze. Het was een vreselijk moment. Een verschrikkelijk moment. Ik zal het nooit vergeten, ”zei hij.
“Ik zag mensen – chirurgen, anesthesisten, mensen van de intensive care – op de grond instorten. Ik heb nog nooit zoiets gezien. Mensen die op de grond liggen; sommigen van hen huilden hartverscheurend. Het was een zeldzaam gezicht , ik heb het nooit eerder daarna gezien ‘, zei hij.
Klausner zei dat hij probeerde sommigen van hen te troosten, maar realiseerde zich ook dat er praktische stappen moesten worden ondernomen in het licht van zo’n gedenkwaardige gebeurtenis, waaronder het ondertekenen van de overlijdensakte van de premier.
‘Ik ging naar twee van hen toe, legde een hand op een schouder, een hoofd – zonder woorden,’ zei hij. “Als je dienst hebt, kun je jezelf niet in die situatie laten komen, er zijn dingen die je moet doen, je moet het papierwerk doen.”
De chirurg zei dat 25 jaar later de betekenis van het verlies van Rabin nog duidelijker is.
“Vijfentwintig jaar zijn verstreken, een hele generatie. Hoe meer tijd verstrijkt, hoe beter je de betekenis, de omvang van het verlies ziet,” zei hij.
Ontvang gratis onze nieuwsbrieven!