Je kunt nog zo lang in Libanon verblijven, niemand vertelt je ooit dat hij van Hezbollah is. Mensen die sympathie voor de terreurbeweging hebben, zijn wel te vinden. Ze wringen zich meestal in alle bochten. Ze zijn niet voor geweld, maar – zeggen ze – Israël is al eerder Libanon binnengevallen en zolang het Libanese leger niets voorstelt is de gewapende militie nodig. Of ze beroepen zich erop dat ISIS in het oostelijk berggebied nooit verslagen zou zijn zonder Hezbollah, wat op zich klopt.
Maar nu, na de verwoestende explosie in de haven van Beiroet, zijn de kaarten opnieuw geschud. Een deel van de stad is verwoest of zwaar beschadigd. De Libanese autoriteiten wisten ervan dat 2750 kilo ammonium nitraat in de haven lag opgeslagen. Een haven die zo lek is als een mandje. Wapen- en drugssmokkel zijn er aan de orde van de dag. Weinig Libanezen twijfelen of Hezbollah daar een belangrijke rol bij speelde. De ‘Partij van Allah’ voert drugs uit de Bekaavallei het land uit en voert wapens en munitie in. De haven, die in christelijk Oost-Beiroet ligt, is daarvoor essentieel. Christelijke familieclans pikken er ‘een graantje mee’ in ruil voor een dikke pleister op de mond.
Wie zijn mond wel opentrekt, weet dat hem mogelijk de dood te wachten staat. De lijst van politici, politieke adviseurs en journalisten die door de terreurbeweging zijn vermoord, is erg lang. En die tientallen liquidaties vonden allemaal plaats na de bloedige Libanese Burgeroorlog waar in 1991 een einde aan kwam. Het bekendste slachtoffer is Rafiq Hariri, de soennitische Libanese premier die in 1995 in Beiroet door een bom met 21 anderen om het leven kwam. Nooit heeft Hezbollah deze en andere moordaanslagen toegegeven, maar het patroon is duidelijk: prominente soennieten christenen en Druzen die zich tegen de beweging keerden, vonden de dood.
De grootste christelijke partij van Libanon heeft al in 2006 een pact met de duivel (Hezbollah) gesloten. Dit pact bracht voor de christen Michel Aoun, ooit een fel tegenstander van Syrische invloed in Libanon, in 2016 het presidentschap en voor zijn partij belangrijke ministersposten. Libanon is door en door corrupt, dus ministeries zijn vooral vanuit financieel oogpunt interessant. Het zijn wingewesten. Het pact met Hezbollah bracht de na de Burgeroorlog verzwakte christenen ‘van’ Aoun in een wat comfortabelere positie: ze konden zich verrijken zonder gevaar te lopen te worden vermoord. Ook hadden ze enige macht en invloed, zo lang ze de belangen van Hezbollah niet benadeelden.
Vorig najaar viel na protesten van de bevolking het kabinet van Saad Hariri. Hezbollah verstevigde daarna nogmaals zijn positie. De soennitische premier Diab, een vriend van Hezbollah, werd in januari 2020 premier. De dagen van Hariri, die een pro-Westerse partij leidt, leken daarmee voorlopig voorbij. Niet eerder had een partij als Hezbollah, die bij de laatste verkiezingen maar 12,5 % van de stemmen had behaald bij verkiezingen, politiek zoveel invloed gekregen. Een brede coalitie van christenen, de sjiieten van Amal, druzen (Arslan-clan) en enkele soennieten die Hezbollah goedgezind waren, steunden vanuit het parlement dit kabinet. Niemand kon Hezbollah nog een strobreed in de weg leggen.
Tot vorige week dinsdag 4 augustus 2020 Beiroet (en dan met name de christelijke wijken) werd verwoest. De bevolking heeft het al gehad met deze regering, die de financiële en economische crisis gelaten over zich heen had laten komen. Maar nu zijn de ogen geopend: Hezbollah is verantwoordelijk voor het in as leggen van delen van de stad. Voor het eerst werd ook Hezbollahleider Hassan Nasrallah symbolisch opgeknoopt tijdens demonstraties. Dat is, geloof me, zelfs voor de grote groep Hezbollahhaters een enorme stap. Je riskeert er je leven mee.
En nu is, sinds maandag 10 augustus, het kabinet van Diab ten einde en is de populariteit van Hezbollah en zijn bondgenoten tot een dieptepunt gedaald. Volgende verkiezingen beloven een afstraffing voor pro-Hezbollahpartijen te worden. Hariri kan daarmee zijn rentree maken. Bij verkiezingswinst voor de christelijke oppositiepartijen en de Druzen van Joumblat, zou hij mogelijk een regering zonder Hezbollah kunnen sluiten.
In 2006 leidde de raketbeschietingen van Hezbollah op Israël tot vernietiging van het land, nu heeft de vermoedelijke opslag van materiaal voor de fabricage van explosieven Beiroet deels verwoest. De positie van Hezbollah lijkt onhoudbaar. Een kat in het nauw maakt rare sprongen: wanneer begint de binnenlandse terreurcampagne van Hezbollah?
Lees ook:
Libanon voor beginners: Wat is er aan de hand?
Ontvang gratis onze nieuwsbrieven!