Gistermiddag is de burgemeester van Amsterdam, Femke Halsema, in een raadsvergadering akkoord gegaan met een proef om preventief te fouilleren op wapenbezit. De aanleiding hiertoe is de toename aan schietincidenten in onze stad, vaak ook door zeer jonge personen.
Voor beide kanten van het debat – 1. Preventief optreden ter bescherming van het algemeen belang en 2. Respect voor de Individuele vrijheid en privacy – is wat te zeggen.
Ook in de Thora vinden we deze week een preventieve maatregel:
“Wanneer iemand een ontspoorde zoon heeft etc. die geen gehoor geeft aan de waarschuwende stem van vader en moeder etc. dan pakken zijn vader en moeder hem beet en brengen hem naar de oudsten van zijn stad etc. en zeggen: ”De zoon van ons is een ontspoorde jongen etc. hij is een slemper en een drinker.” Dan moeten alle mannen van zijn stad hem stenigen zodat hij sterft etc. (Devariem 21: 18 – 20)
Thora vertelt ons dat als een zoon, dertien jaar oud, zich zo tegendraads opstelt – “hij steelt opdat hij zijn dranklust kan bekostigen” – dat men het kind dan ter dood moet veroordelen. Niet zozeer omdat wat hij nu doet dramatisch is, maar als voorzorg ter bescherming van de samenleving. Een kind dat op jonge leeftijd zo’n afwijkend en gevaarlijk vertoont, zal opgroeien tot een zware crimineel die zich niet belet zal voelen om ieder die hem voor de voeten loopt neer te schieten. En dus is het als maatschappij verstandig om vooruit te denken en preventief te handelen.
Hoewel bij een aantal grove zonden in de Thora de doodstraf staat vermeld, was de daadwerkelijke uitvoering nagenoeg onmogelijk. Het Jodendom gaat namelijk uit van het principe dat een schuldige beter ongestraft kan rondlopen dan een onschuldige ten onrechte veroordeeld.
Maar ondertussen staat die doodstraf wel vermeld en licht de Talmoed toe dat wanneer de ouders met het rebelse kind bij het Beth Dien – het gerechtshof – kwamen, zij voor de volgende keuze werden gesteld: 1. “We nemen de zaak in behandeling met het mogelijke resultaat dat jullie zoon – 13 jaar oud – ter dood veroordeeld zal worden”, of: 2. “Jullie vergeven het kind voor begane zonden en ongepast gedrag en sluiten hem weer in
jullie armen. In dat geval zullen wij (rechters) de zaak seponeren”.
Wat is hier gaande? De Thora spreekt de ouders erop aan dat ze tekort zijn geschoten in de hun ouderschap. Het kind voelt zich daardoor ongewenst met als gevolg een ernstige en gevaarlijke gedragsstoornis. Waarschijnlijk waren de ouders te druk met andere zaken en schoten daardoor chronisch tekort in het geven van liefde aan kind. Het bijna onvermijdelijke resultaat is dat het kind zich zal ontwikkelen tot een gevaar voor
de maatschappij. Maar er is een oplossing, aldus de Thora, want ouders kunnen hun fout herstellen. Ze moeten alsnog hun kind omhelzen, laten zien dat ze van hem houden, hem moed inspreken en hem terugbrengen naar het levenspad dat een eerlijk wereldburger hoort te bewandelen.
Hetzelfde geldt ten aanzien van preventief fouilleren. Ik heb er alle begrip voor dat er maatregelen nodig zijn om de stad veilig te houden. Maar tegelijkertijd moeten we onze ogen niet sluiten voor de oorzaak van de problematiek. Hoe kan het dat jonge mensen, 16,17 of 18 jaar oud, heil zien in het dragen en gebruiken van automatische wapens? Wat en waar is het misgegaan? Onze collectieve opvoeding en educatie is kennelijk
tekortgeschoten en daaraan zijn wij als samenleving debet.
Maar de schuldvraag is niet echt interessant. De nijpende vraag is: hoe kunnen we het rechtzetten, repareren? Misschien moeten we als samenleving, gelijk de Thora ouders van het tegendraadse kind adviseert om hem in liefde op te nemen, de mogelijkheden onderzoeken om deze jongens, en in ieder geval hun jongere broertjes, te behoeden voor criminele ontsporingen. Misschien kunnen we als samenleving deze mensen op jonge leeftijd al wijzen op de intrinsieke waarde van het individu en de positieve bijdrage die ieder kan en moet leveren aan de maatschappij. Misschien kunnen wij middels verstandige liefde het fouilleren voorkomen?
Wat denkt u, beste lezer?
De Parasja, afdeling in de Torah die wereldwijd in de synagogen worden
gelezen, is deze week: Kie Teetsee. (Devariem 21:10 t/m 25:19) Sjabbat begint
28 aug om 19:05 uur en eindigt op 29 aug om 21:22 uur.
Ontvang gratis onze nieuwsbrieven!
