Op 27 april verliet Youssef Tihlah zijn huis in de buurt van Parijs met het plan te om wraak te nemen voor wat hij later “de situatie in Palestina” noemde. Zo begint een artikel van Cnaan Lipshitz in JTA.
Het Israëlisch Palestijns conflict was de drijfveer voor meerdere daders om terroristische aanslagen te plegen tegen joden in Europa.
Maar Tihlah, een 29-jarige moslim en kleine crimineel, was niet op zoek naar joden. Volgens zijn eigen bekentenis na de misdaad in een brief die hij ervoor had geschreven, besloot hij zich op politieagenten te richten. Tihlah reed met zijn auto bewust op twee van politieagenten in de Parijse buitenwijk Combes. Een van hen raakte ernstig gewond.
Franse politieagenten en activisten tegen antisemitisme zeggen dat de aanval het laatste voorbeeld is van een opkomende trend in Frankrijk waarin antisemieten de politie en andere veiligheidsdiensten zien als verlengstukken van de ‘joodse macht’ – een thema dat vaak wordt besproken in de complottheorieën die dergelijke aanvallen inspireren en rechtvaardigen.
Beweringen over politiegeweld, geïnspireerd door protesten in de Verenigde Staten na de dood van George Floyd, hebben ‘alleen maar olie op dat vuur gegooid’, zegt Sammy Ghozlan, een voormalige politiecommissaris uit Parijs en de oprichter van het Nationaal Bureau voor Waakzaamheid tegen antisemitisme BNVCA.
Ghozlan zegt dat de antisemitische vergelijking tussen politie en joden een nieuwe ontwikkeling is die voortkomt uit complottheorieën en al aanzet tot geweld en bloedvergieten. ‘Het is niet alleen gevaarlijk voor joden, maar ook voor de rechtsstaat in Frankrijk.’
Op 13 juni, tijdens een demonstratie in het centrum van Parijs tegen vermeend politieracisme in Frankrijk schreeuwden meerdere demonstranten ‘vuile joden’ tegen tegen demonstranten die een spandoek hadden uitgevouwen met de tekst ‘Gerechtigheid voor slachtoffers van anti-witte misdaden’. Niet alleen waren de tegen demonstranten niet Joods, ze behoorden tot een extreemrechtse beweging, Generation Identitaire, die onder vuur ligt wegens beschuldigingen van antisemitisme.
Op dezelfde bijeenkomst waren ook spandoeken te zien waarin Israël ervan werd beschuldigd de Franse politie te leren hoe ze minderheden moesten onderdrukken Dit is een onderwerp dat ook in de Verenigde Staten tot discussie heeft geleid.
Volgens Ghozlan “werd het fenomeen van het zich richten op Joden en veiligheidstroepen waardoor ze onderling uitwisselbaar zijn” voor het eerst op grote schaal gezien tijdens de aanslagen in Toulouse in 2012. Een jihadist, Mohammed Merah, vermoorde toen drie soldaten doodde in Toulouse voordat hij twee dagen later vier Joden vermoordde op een school aldaar. Merah had ook het Israëlisch-Palestijnse conflict als zijn motivatie aangehaald.
Amedy Coulibaly, een andere moslim-extremist die op 9 januari 2015 vier joden vermoordde in de koosjere Hyper Cacher-supermarkt aan de rand van Parijs, had de dag ervoor een zwarte politieagent vermoord. Ook hij noemde zijn verlangen om “Palestijnen” te verdedigen als reden voor zijn aanslag.
In 2018 in Saint-Quentin, een stad ten noordoosten van Parijs, overmeesterde een man een politieagent in een woongebouw. Hij dwong de officier om zijn benen te kussen en zei, volgens de officier: “We schieten de AK-47 op je af en gooien je in de kerker zoals de Jood Halimi.” Het was een verwijzing naar de antisemitische ontvoering en moord op Ilan Halimi in 2006 nabij Parijs. De man werd later gearresteerd en veroordeeld tot vier maanden gevangenisstraf.
“Het woord ‘Jood’ is tegenwoordig een belediging in immigrantenwijken en daarom wordt het als een scheldwoord gebruikt,” zegt Michel Thooris een joodse politieagent en politievakbondsactivist uit Zuid-Frankrijk. “Maar het is ook te danken aan de vele complottheorieën waarin joden en Israël de wereld leiden met Frankrijk en de politie als hun marionetten.”
Dezelfde trend doet zich elders in West-Europa voor, inclusief Nederland. In 2017 kwamen Turkse demonstranten in Rotterdam in opstand en schreeuwden ‘kankerjoden’ tegen politieagenten nadat ze hadden vernomen dat de autoriteiten een Turkse kabinetsminister de toegang tot het land hadden ontzegd.
Dit wereldbeeld wordt versterkt door het feit dat “soldaten, politie en andere veiligheidstroepen in West-Europa” nu alomtegenwoordig zijn rond synagogen en andere Joodse instellingen zegt Rabbi Pinchas Goldschmidt, voorzitter van de Conferentie van Europese Rabbijnen.
De bescherming is noodzakelijk vanwege het risico van gewelddadige aanvallen, ‘maar voor antisemieten is het allemaal de visuele bevestiging die ze nodig hebben voor hun verhaal waarin de joden politie zijn en vice versa’, vertelde Goldschmidt aan de Jewish Telegraphic Agency.
‘Voor sommige moslims zijn joden zelfs geen menselijke, onzuivere dieren of ongedierte’, zegt Thooris, een aanhanger van de extreemrechtse partij van Marine Le Pen, die zijn eigen gecompliceerde geschiedenis van antisemitisme heeft . ‘Als dit wordt uitgebreid tot politieagenten, rechtvaardigt het en nodigt het uit tot bruut geweld.’
Ondertussen zijn Franse joden niet stil geweest om de politie te steunen. Bij bijeenkomsten zingen ze vaak ‘de Marseillaise’, het Franse volkslied, om de politie te eren voor het beschermen van hun instellingen. Grote joodse groepen zoals BNVCA en de overkoepelende CRIF-groep leggen vaak verklaringen af waarin ze dankbaarheid en solidariteit met de politie uitdrukken, vooral wanneer beveiligingspersoneel gewond raakt tijdens het werk.
Tijdens een diner met president Emmanuel Macron in 2017 sprak CRIF-president Francis Kalifat over zijn vader, een trotse politieagent.
‘Frans, joods – ik weet dat hij iets heeft gevonden dat deze twee identiteiten diep met elkaar verbond: de gehechtheid aan de wet, liefde voor rechtvaardigheid en de bevestiging van vrijheid’, zei Kalifat.
In 2016 hield CRIF een rally in solidariteit met officieren die gewond raakten tijdens hun dienst. In datzelfde jaar publiceerde het ook een publicatie met de titel ‘Het gouden boek’, waarin ‘berichten aan politie en leger die ons beschermen’ staan, met lovende citaten van gewone leden uit de Joodse gemeenschap en prominente figuren.
Gil Taieb, een vice-president van CRIF, verdedigde de Franse politie in een verklaring van 5 juni toen het Floyd-incident 10 dagen eerder protesten in Frankrijk ontketende.
‘Nee, de politie is niet racistisch’, schreef Taieb , ‘maar sommige politieagenten zijn dat wel en hebben niets te maken met deze pijler van gerechtigheid en orde.’
Anne Sinclair, een van de bekendste journalisten van Frankrijk en een prominent lid van de joodse gemeenschap, is het over het algemeen eens met die opvatting. Maar tijdens een Zoom-evenement maandag over haar nieuwe boek over de Holocaust, ” The Celebrities Transport “, herinnerde ze zich een pijnlijke tijd in de relatie tussen Franse joden en politie: de Tweede Wereldoorlog, toen de politie effectief samenwerkte met de nazi’s bij de deportatie van Joden en de diefstal van hun bezittingen.
‘Het is nog niet zo lang geleden, toen Franse joden erg bang waren voor de politie die haar nu beschermt’, zei ze tijdens de lezing die werd georganiseerd door het Europees Centrum voor Jodendom in Parijs . ‘In dat opzicht is er een ommekeer geweest.’
