Opnieuw heeft de NS er voor gekozen te handelen zonder acht te slaan of overleg te hebben met de joodse gemeenschap in Nederland. De spoorwegmaatschappij door wiens hulp ruim 102.000 joden naar de gaskamers werden vervoerd, heeft vertegenwoordigers van de joodse gemeenschap laten weten 5 miljoen euro aan herdenkingsinstellingen voor de Holocaust te betalen.
Vertegenwoordigers van de Nederlandse joodse gemeenschap zeiden dat er niet met hen overlegd was en dat de aanbeveling van de Commissie Cohen om in overleg met de betrokkenen tot een ‘collectieve uiting van erkenning’ te komen hiermee werd geschonden.
De Joodse organisaties hadden er bij de NS op aangedrongen, naast aan herinnering, ook bij te dragen aan de zorg voor de groep nog levende oorlogsslachtoffers. Bovendien zou hulp voor de continuïteit van het gedecimeerde Joodse leven in Nederland op zijn plaats geweest zijn.
“Overleg heeft hierover niet plaats gehad. De NS heeft dit geheel zelfstandig besloten en we achten dit buitengewoon respectloos. Voor de Joodse organisatie reden om elke vorm van samenwerking met de NS op te schorten”, schreef het CJO in een verklaring op vrijdag.
Na een strijd van meer dan drie jaar door Salo Muller ging de NS vorig jaar akkoord om een bedrag van 40 miljoen euro te betalen aan de nabestaanden van ongeveer 5000 slachtoffers die in de concentratiekampen zijn vermoord.
Daar naast was er afgesproken dat de NS in overleg met vertegenwoordigers van de joodse gemeenschap een bedrag zou betalen aan verschillende herdenkingsinstellingen voor de Holocaust, waaronder Kamp Westerbork en de musea in de voormalige concentratiekampen in Vught en Amersfoort.
“Hoewel de vier herinneringscentra respectabele doelen zijn, doet een donatie van €5 miljoen geen recht aan het feit dat vele van de 102.000 vermoorde Joodse Nederlanders met behulp van de NS naar de kampen vervoerd zijn. “
Het past niet, dat aan de ongeveer 5000 overlevenden en hun kinderen in het totaal een bedrag van €40 miljoen wordt uitgekeerd en de 102.000 vermoorden op deze wijze gemarginaliseerd worden. In het oorlogsleed dat mede door de NS aan de Joodse gemeenschap in Nederland is aangedaan, is vandaag een nieuwe hoeveelheid zout in de wonden toegevoegd’, aldus het Centraal Joods Overleg (CJO).
We dringen er bij NS op aan om opnieuw na te denken ”, schreef Eddo Verdoner, president van de Centraal-Joodse Raad, in een verklaring over de ontmoeting van zijn organisatie met de CEO van NS, Roger van Boxtel.