In Subotica (Szabadka in het Hongaars) staat de op één na grootste synagoge van Europa die is gebouwd in de Hongaarse Art Nouveau stijl. Subotica ligt in het noorden van Servië, vlakbij de Hongaarse grens en is onderdeel van de autonome provincie Vojvodina.
De synagoge van Subotica is de op één na grootste synagoge van Europa. Alleen de synagoge van Boedapest is groter, met plaats voor 3000 personen.
Subotica ligt ongeveer in het midden tussen Boedapest in Hongarije en Belgrado, de hoofdstad van Servië. Beide steden liggen op ongeveer 200 kilometer vanaf Subotica. Tot 1918 was Subotica onderdeel van het Oostenrijks-Hongaarse rijk, waarna het onderdeel van Joegoslavië werd.
De synagoge werd ontworpen door Dezső Jakab and Marcell Komor uit Boedepest en is gebouwd tussen 1901 en 1902. Het is één van de mooiste religieuze gebouwen gebouwd in de Art Nouveau stijl. In Subotica en omgeving zijn er overigens nog veel meer gebouwen gebouwd in de Art Nouveau stijl. De inwijding van de synagoge vond plaats op 17 september 1903.
Voor de oorlog leefden er 6000 Joden in Subotica, waarvan het merendeel tijdens de Holocaust in het vernietigingskamp Auschwitz werd vermoord.
De gedecimeerde Joodse gemeenschap was na de Holocaust niet meer in staat om de synagoge te onderhouden. Het gebouw werd uiteindelijk in september 1979 aan de stad overgedragen. In 1990 kreeg de synagoge een beschermde status als “een monument van cultureel en exceptioneel belang”.
Zo’n vijftien jaar geleden werd er begonnen met de restauratie van de synagoge waaraan ook Hongarije een groot bedrag aan mee betaalde.
De synagoge werd op 26 maart 2018 heropend door de Servische president Aleksandar Vučić en de Hongaarse premier Viktor Orban. Volgens beiden was de gerestaureerde synagoge het symbool van samenwerking tussen Serviërs, Hongaren en Joden.
Robert Sabados, de voorzitter van de kleine Joodse gemeenschap van Subotica en van de federatie van de Joodse gemeenschap in Servië zei dat de herinwijding van de synagoge het einde betekende van het 40-jarige “lijden van dit geweldige gebouw”.
Het resultaat mag er inderdaad wezen, want het is een prachtige synagoge met de glas in lood ramen, een grote versierde koepel (in de Byzantijnse stijl) en vele andere schitterende details.
De synagoge kan iedere dag worden bezocht van 10.00 tot 18.00 uur (in de weekenden tot 14.00 uur) waarbij er een kleine toegangsprijs wordt gehanteerd van omgerekend zo’n € 2. Voor de liefhebbers is er ook nog een app (ook in het Engels) te downloaden over de synagoge:
Google Play Store https://play.google.com/store/apps/details id=rs.icbtech.synagogue
Apple Store: https://apps.apple.com/us/app/synagogue-subotica/id1481067216
