Israël houdt alle kaarten in handen. Machtsverhoudingen wijzigen niet.
Dit is een ander soort vredeplan en gaat er vanuit dat Israël het beste weet hoe het vrede moet bereiken, met of zonder samenwerking van de Palestijnen.
De mislukte vredesplannen uit het verleden blonken uit in onduidelijkheden. Er was geen gedefinieerd einddoel waar naar gestreefd kon worden en alle lastige kwesties werden uitgesteld. Alles was gebaseerd op het idee dat Israël zich voor vrede het mes op de keel moest laten zetten door mensen die Israël graag de keel wilden doorsnijden.
Het gevolg was dat de Palestijnen geplaagd werden door de illusie dat ze met onderhandelingen konden bereiken wat ze met geweld niet konden krijgen. Zodra dit niet lukte, vielen ze terug op geweld.
Maar Israël pleegt geen zelfmoord, ook niet als je er netjes om vraagt. Wel veranderden Israëlische concessies de machtsverhoudingen. Hierdoor werd het voor de Palestijnse terreur organisaties steeds makkelijker om zich op de Israëlische bevolking te storten. Wat het vredesproces werd genoemd was in feite een pad naar oorlog. Catastrofe volgde op catastrofe.
Het Oslo verdrag bracht de eerste zelfmoordaanslagen. Camp David in 2000 de 2e Intifada. Daarna een hele reeks gesprekken die allemaal op niets uitliepen omdat de Israëli’s inmiddels wel genoeg hadden van alle zelfmoordaanslagen, beschietingen en raketaanvallen. Taba gesprekken werden gevolgd door het kwartet, de Roadmap for Peace, hernieuwde gesprekken in 2007 en 2009, The Arab Peace Initiative en gesprekken in 2010. In 2013 kwam John Kerry als toetje nog even langs om te dreigen met een derde intifada.
Het is de moeite waard om voor ogen te houden dat kritiek op het huidige plan uit de hoek komt van mensen die willens en wetens door bleven gaan met een formule die zich talloze keren bewezen heeft als contraproductief. Nu zijn ze boos dat niet langer getracht wordt de realiteit aan dromen ondergeschikt te maken en het Midden Oosten op te blazen.
Geklaagd wordt dat Trump’s vredesvoorstel gedoemd zou zijn om te mislukken omdat de Palestijnen het plan niet accepteren. Maar ze accepteerden de vorige plannen ook niet. De PLO werd door de Internationale Gemeenschap, inclusief de VN en de Arabische Liga, erkent als enige legitieme vertegenwoordiger van het Palestijnse volk. Op het moment dat de PLO geweld als concessie afzwoor, werd de terreur aan Hamas en de Islamitische Jihad uitbesteed. Hamas werd onder de Palestijnse bevolking waanzinnig populair.
Als Israël vandaag een vredesverdrag met Hamas en de Islamitische Jihad tekent dan verschijnt er morgen een andere Palestijnse terreur organisatie om de gewapende strijd voort te zetten. Het heeft geen zin. Natuurlijk zijn de Palestijnen bereid om over Israël’s capitulatie te praten maar zodra Israël niet meer wil meewerken om zich op te heffen gaat het mis.
Dit plan is anders en is niet afhankelijk van Palestijnse samenwerking. Als de Palestijnen voor vrede kiezen is dat mooi en krijgen ze een staat. Kiezen ze niet voor vrede dan blijft de situatie zoals deze is. Israël wordt niet gedwongen of geadviseerd zich voor een overeenkomst met de Palestijnen in een verzwakte positie te manoeuvreren waardoor een uitbarsting van geweld zo goed als gegarandeerd is en iedere hoop op vrede vervliegt.