Bedrijven die opereren in de internationaal omstreden Israëlische nederzettingen dreigen aankomende maand geregistreerd te worden op een ‘zwarte lijst’ van de Verenigde Naties (VN).
Volgens Israëlische bronnen zal de lijst, die onder Amerikaanse druk verschillende keren is vertraagd, eind januari openbaar worden gemaakt door de VN-Commissie voor de rechten van de mens; de Amerikanen waarschuwen de VN voor de gevolgen als Amerikaanse bedrijven hierdoor schade oplopen.
De VN-entiteit voor mensenrechten zal naar verwachting eind januari de lang vertraagde ‘zwarte lijst’ van bedrijven publiceren die actief zijn op de Westelijke Jordaanoever, Oost-Jeruzalem en de Golan-hoogvlakte, zo meldden bronnen in Jeruzalem.
In 2016 keurde de VN-Mensenrechtenraad een resolutie goed om een ”zwarte lijst” van Israëlische en internationale bedrijven die in de nederzettingen actief zijn op te stellen, die vervolgens openbaar zou worden gemaakt.
Daarnaast richt de Europese Unie zich op bedrijven die op de Westelijke Jordaanoever actief zijn, met een recente uitspraak van het Europese Hof van Justitie waarin van alle lidstaten wordt geëist om producten die in de nederzettingen zijn gemaakt te labelen.
De Hoge Commissaris voor de mensenrechten van de VN, Michelle Bachelet, wordt verondersteld te zijn aangemoedigd om de lijst te publiceren door het besluit van het Internationaal Strafhof (ICC) om een onderzoek in te stellen naar vermeende Israëlische oorlogsmisdaden in de Palestijnse gebieden.
De lijst zou op de 40e zitting van de VN-Mensenrechtenraad in maart jl in Genève worden gepubliceerd, maar Bachelet besloot de aankondiging uit te stellen vanwege de zware druk die blijkbaar op haar werd uitgeoefend door de Verenigde Staten en Israël.
“Ik ben toegewijd aan het vervullen van het mandaat van de raad,” zei de voormalige Chileense president in een brief aan de commissie in maart jl. “Vanwege de feitelijke complexiteit is verder onderzoek vereist om volledig aan het verzoek van de raad te voldoen. Ik heb bezwaar gemaakt tegen lidstaten, bedrijfsentiteiten, vertegenwoordigers van het Israëlische maatschappelijk middenveld en andere functionarissen”, zei ze.
Volgens de bronnen heeft de Amerikaanse regering, inclusief congresleden van zowel Republikeinse als Democratische partijen, achter de schermen gewerkt om de publicatie van de lijst opnieuw uit te stellen en druk uit te oefenen op de commissaris en ook op VN-secretaris-generaal António Guterres.
De Amerikanen hebben blijkbaar geïmpliceerd dat de Trump-regering krachtige actie zal ondernemen tegen de VN-Commissie voor de rechten van de mens als de zogenaamde zwarte lijst de Amerikaanse bedrijven die op de lijst staan, schaadt.
David Friedman, Amerikaans ambassadeur in Israël, heeft ook gesprekken gevoerd over de kwestie met ambtenaren in het land.
Een aantal prominente Israëlische en internationale bedrijven – waaronder Coca Cola en Teva – zijn bedreigd met opneming op een zwarte lijst van de Verenigde Naties over hun activiteiten in Israëlische nederzettingen.