Samen met het publiek zijn de Friese media dit weekend een zoektocht naar 210 Joodse kinderen gestart die in de Tweede Wereldoorlog van Amsterdam naar Fryslân zijn gesmokkeld en zo de oorlog hebben overleefd.
De meeste kinderen zijn door jonge vrouwelijke studenten met veerboten over het IJsselmeer naar Lemmer en Stavoren gebracht. Volgend jaar wordt in Fryslân tijdens de herdenking van 75 jaar vrijheid ruimschoots aandacht besteed aan deze bijzondere oorlogsgeschiedenis. De kinderen, die nu tussen de 77 en 90 jaar zijn, worden uitgenodigd naar Fryslân terug te keren om samen met de Friese bevolking de oorlog te herdenken en de bevrijding te vieren.
Het project ‘De terugkeer van de Joodse kinderen’ is een initiatief van Stichting De Verhalen in samenwerking met de Leeuwarder Courant, het Friesch Dagblad, Omrop Fryslân en provinciaal archief Tresoar. Een belangrijk onderdeel is dat deze groep kinderen volgend jaar over hun oorlogservaringen komt vertellen op de plekken waar ze ondergedoken hebben gezeten. “De Joodse kinderen zijn bij uitstek een groep die heel krachtig aan jonge generaties kan doorgeven wat hen vroeger als kind is overkomen. Maar ook dat de oorlog vaak tot op de dag van vandaag een grote rol speelt in hun leven. Het verhaal van toen is dus ook vooral een verhaal van nu. Het is niet iets wat bevroren ligt in de historie”, aldus initiatiefnemer Gerard van der Veer.
Andere onderdelen van het project zijn een theatervoorstelling, een documentaireserie (NPO2 / FryslânDOK) en de foto-expositie ‘Opgedoken in het Friese landschap’. De muziektheatervoorstelling ‘Smokkelbern’ (Smokkelkind) gaat op 15 april in Amsterdam in première en volgt daarna in 20 voorstellingen de belangrijkste smokkelroute van de Joodse kinderen over het IJsselmeer naar Lemmer, Sneek, Abbega en Leeuwarden. De voorstelling gaat over Lea Tropp, die als vierjarig meisje bij de bakkersfamilie Kampen in het dorpje Abbega onderdook. Pas vijftig jaar later wordt duidelijk hoe traumatisch de oorlog voor haar is geweest.
Daarnaast duiken in het Friese landschap tussen 15 april en 5 mei overal portretten op van de Joodse kinderen op grote doeken. De doeken staan bij het dorp, het huis of de boerderij waar het kind was ondergedoken. “De fotoserie verbeeldt op theatrale wijze het contrast tussen toen en nu. Vijfenzeventig jaar geleden werden de kinderen hier weggestopt. Nu in 2020 kan iedereen ze van veraf al zien’”, aldus van der Veer.
Voor meer informatie over het project, kunt u contact opnemen met Stichting De Verhalen.
Kijk voor meer info op www.joodsekinderen.nl of www.smokkelbern.nl
Of via facebook en instagram, @joodsekinderen @smokkelbern
