Afgelopen vrijdag was het dan zover. Net voor het ingaan van sjabbat, de wekelijkse Joodse rustdag, gingen de eerste gratis minibussen rijden op zes routes in Tel Aviv en een aantal omliggende gemeenten.
Honderden mensen profiteerden al meteen op vrijdagavond en namen hun kans waar om de bus te nemen. Het gevolg was dat de minibussen, die ieder aan 19 passagiers plaats bieden, overvol waren en het dus geen zin had om bij veel haltes te stoppen.
Er zijn daarom zaterdag extra bussen ingezet en de frequentie werd verhoogd van iedere 30 minuten naar 15 minuten. Hierdoor hoefde niemand meer te wachten.
Het initiatief, met de naam “We move on weekends”, omvat zes busroutes in Tel Aviv en naar Ramat Gan, Ramat Hasharon, Givatayim, Holon en Kiryat Ono. De routes, die in totaal ongeveer 300 kilometer lang zijn en 500 bushaltes omvatten, komen niet door orthodoxe buurten. Vanuit ultraorthodoxe hoek is er namelijk een groot verzet tegen deze verstoring van de sjabbat rust.
Tijdens de eerste weken van het programma is de busdienst van het openbaar vervoer gratis voor iedereen. De stad Tel Aviv betaald het eerste jaar 2,6 miljoen dollar van de totaal 3,6 miljoen dollar kostende service. De overige gemeenten betalen de rest.
In steden in Israël met een joodse meerderheid, rijden bussen en treinen niet van vrijdagavond zonsondergang tot zaterdag na zonsondergang. Haifa is hiervan sinds de oprichting van de staat Israel een uitzondering, omdat er van oudsher veel Arabieren wonen.
Deze praktijk werd geboren uit een akkoord dat werd bereikt tussen de ultraorthodoxe gemeenschap en de eerste premier van Israël, David Ben-Gurion, vóór de vorming van de staat Israel al.
De orthodoxe-joodse bevolking van Israel is fel gekant tegen openbaar vervoer op Shabbat, in tegenstelling tot de seculaire Israeli’s, die al jaren klagen over het gebrek aan openbaar vervoer op sjabbat.
“De mogelijkheid om de hele week van plaats naar plaats te reizen, is een fundamenteel recht”, zei burgemeester Ron Huldai van Tel Aviv afgelopen maandag tegen verslaggevers tijdens een persconferentie waarbij het nieuwe initiatief werd geïntroduceerd. Hij daagde de regering uit om een weekenddienst, zoals die nu in Tel Aviv is opgezet, aan Israëlische burgers in het hele land te introduceren.
Andere steden, waaronder Ramat Gan en Ganei Tikva, hebben onlangs hun voornemen aangekondigd om ook op zaterdag openbaar vervoer te gaan aanbieden. Eerder dit jaar werd een gratis buslijn op zaterdag gelanceerd in de noordelijke stad Tiberias.
