Voor het eerst in de geschiedenis van Israel gaat een Knesset lid proberen in de komende 21 dagen een nieuwe regering samen te stellen. De voorzitter van de Knesset, Yuli Edelstein, is hiervoor door president Rivlin gevraagd.
Blue & White leider Benny Gantz zei woensdagavond dat het hem niet was gelukt om een coalitieregering te vormen en gaf het mandaat na 28 dagen terug aan president Reuven Rivlin. Eerder had ook Premier Benjamin Netanyahu gefaald om een coalitie in elkaar te flansen nadat hij de eerste kans kreeg om een regering te vormen na de verkiezingen van 17 september.
Het kantoor van president Rivlin zei woensdag dat de president donderdagochtend Knesset-spreker Yuli Edelstein zou informeren dat de periode van drie weken, om een regering te vormen, zou beginnen.
Gedurende deze tijd kan een meerderheid van 61 Knesset leden president Rivlin vragen om elk lid van Knesset die schriftelijk akkoord gaat de rol ban premier op zich te nemen.
Dat geldt ook voor degenen die dit in eerdere rondes al hebben gedaan, volgens artikel 10 van de basiswet van Israël: de regering, dus Netanyahu en Gantz kunnen de rol van premier nog steeds op zich nemen, zolang een van hen 61 Knesset leden achter zich heeft staan.
Als dit niet lukt, dan moet de 22e Knesset worden ontbonden en Israël zal dan binnen een jaar opnieuw naar de stembus moeten.
Zowel Rivlin als Knesset juridisch adviseur Eyal Yinon hebben woensdag speciale aankondigingen en richtlijnen uitgegeven over de regels voor de komende 21 dagen, omdat Israël deze fase van het verkiezingsproces nog nooit eerder heeft meegemaakt.
Yinon schreef dat wetgevers meer dan één kandidaat mogen aanbevelen, die wordt geaccepteerd op basis van “wie het eerst komt, het eerst maalt”.
Als er op 11 december geen nieuwe kandidaat-premier is, dan vereist de wet dat de Knesset zichzelf ontbindt, met de verkiezingsdag gepland voor een dinsdag minstens 90 dagen later. Verkiezingen voor de 23e Knesset zouden dan waarschijnlijk begin maart plaatsvinden.
Omdat het dinsdag 10 maart 2020 ook de dag van Purim is, kan de stemming worden verplaatst om niet samen te vallen met de joodse feestdag.
Het politieke systeem van Israël heeft een ongekende impasse doorgemaakt sinds de verkiezingen van 9 april, toen het voor het eerst geen regering produceerde.
Toen coalitiegesprekken op 30 mei instortten, forceerde Netanyahu, uit angst dat het mandaat naar zijn rivaal Gantz zou gaan, de Likud en andere partijen ertoe in te stemmen om de net aangetreden 21e Knesset te ontbinden, wat nieuwe verkiezingen op 17 september teweegbracht.
Maar ook die verkiezingen leverde geen duidelijke winnaar op, en nadat Netanyahu medio oktober geen coalitie kon bijeenbrengen, kreeg Gantz de kans dit te proberen.
President Rivlin drong er bij Gantz en Netanyahu op aan om een eenheidsregering van Blue & White en Likud te vormen. Hij stelde een machtsverdelingsovereenkomst voor waarbij Netanyahu verlof zou opnemen als hij wordt aangeklaagd in een van de drie corruptiezaken. Verwacht wordt dat de procureur-generaal de komende dagen zal aankondigen of, en zo ja voor welke zaken aanklachten tegen Netanyahu zullen worden ingediend.
