Tijdens werkzaamheden aan een nieuwe weg is bij de stad Harish, ten oosten van Hadera, een grote vijf duizend jaar oude stad gevonden. Een metropool in die tijd, waar zo’n zes duizend inwoners woonden en werkten.
De 160 hectare grote stad is de grootste nederzetting uit de vroege bronstijd die in Israël is opgegraven, aldus een persbericht vandaag uitgegeven door de Israel Antiquities Authority (IAA).
“Het is veel groter dan enige bekende locatie in het Land Israël en daarbuiten in de regio Jordanië, Libanon, Zuid-Syrië”, zegt één van de directeuren, Dr. Yitzhak Paz in een IAA-video.
Maar dat was nog niet alles, want IAA archeologen ontdekten vlak voor de bouw van een nieuw verkeersknooppunt boven de archeologische vindplaats En Esur (Ein Asawir) ook een eerdere, zeven duizend jaar oude Chalcolithische nederzetting onder verschillende van de vijf duizend jaar oude gebouwen.
“Dit is een enorme stad – een megalopolis in de vroege bronstijd, waar duizenden mensen leefden, hun brood verdienden met landbouw en handel dreven met verschillende regio’s en zelfs met verschillende culturen en koninkrijken in het gebied. Dit is het New York uit de vroege Bronstijd in onze regio, een kosmopolitische en geplande stad, ” volgens opgravingsdirecteuren Itai Elad, Paz en Dr. Dina Shalem in een IAA-verklaring.
De twee en een half jaar durende opgravingen werden gefinancierd door Netivei Israel – Israëls National Transport Infrastructure Company Ltd- , en meer dan 5000 middelbare scholieren en vrijwilligers uit het gebied namen hieraan deel. Vanwege het belang van de site, heeft Netivei Israel de hoogte van het geplande verkeersknooppunt aanzienlijk verhoogd en zal de opgravingen behouden door middel van high-tech documentatie en fysiek behoud.
De opgravingen onthulden een geplande stad uit de vroege bronstijd (einde van het 4e millennium v.Chr.) in de buurt van Wadi Ara en vlakbij twee waterbronnen. Volgens Paz was het land vruchtbaar voor de landbouw en ligt het dicht bij belangrijke, centrale handelsroutes.
De nederzetting bevatte o.a. openbare en particuliere gebouwen en gebieden, straten en steegjes en was omgeven door een vestingmuur.
“De opgraving op deze plek onthulde twee belangrijke nederzettingen,” verklaarde Shalem in een IAA-video. “De eerste is ongeveer 7.000 jaar oud. Het is een zeer grote Chalcolithische agrarische nederzetting. Tweeduizend jaar later werd een andere grote nederzetting één van de eerste steden die bekend zijn in dit deel van de wereld.
Elad, de derde co-directeur, zei dat de layout van de stad aangeeft dat het zeer zorgvuldig was gepland. Tijdens de opgraving ontdekte het team een zeer groot openbaar gebouw dat anders was dan alle andere. Het was, zei Elad, hoogstwaarschijnlijk een tempel of een heiligdom, waarbinnen een gebied werd gevonden dat verbrande beenderen van dieren bevatte, vermoedelijk voor offers. Op de tempel binnenplaats is een groot stenen bassin voor vloeistoffen, waarvan de archeologen aannemen dat het ook werd gebruikt tijdens religieuze rituelen.
“Deze bevindingen stellen ons in staat verder te kijken dan het materiële en nu ook naar het spirituele leven van de grote gemeenschap die op deze plek leefde,” zeiden de archeologen.
Onder de interessante artefacten die op de site werden onthuld, was een cilindrische stempelafdruk van een man die zijn handen in de lucht hield, evenals verschillende beeldjes van mensen en dieren en gereedschap geïmporteerd uit Egypte. Vuurstenen gereedschappen, miljoenen aardewerkscherven. Ook werden basalt stenen vaten gevonden.
“Deze verrassende bevindingen stellen ons voor het eerst in staat om de culturele kenmerken van de bewoners van dit gebied in de oudheid te definiëren”, aldus de IAA-verklaring.
Het is in deze periode, aldus de verklaring, dat de bevolking van Kanaän zich verplaatst van landelijke naar overwegend stedelijke gebieden. Volgens de archeologen moest er, naast de meer geavanceerde constructie en stadsplanning, ook een complexe bestuurslaag in het gebied zijn geweest.
Voor de 5.000 Joodse en Arabische leerlingen en jongeren die hebben deelgenomen aan de opgravingen komt er nog iets anders bij. Hun ervaringen en hun opgedane kennis tijdens de opgravingen zullen ook hun perspectief en hun band met het land Israël veranderen. Deze studenten en jongeren stonden vooraan in het vroege onderzoek, terwijl de geschiedenisboeken nu worden herschreven.
