Vroeg in de ochtend, wanneer het nog stil is op het strand van Tel Aviv en je alleen het geluid van de golven hoort, beginnen Yosef Salman en zijn team plastic afval op te halen dat door badgasten op het strand is achtergelaten of in zee is gegooid.
Met grote harken halen ze plastic bekers, sigarettenpeuken, lege zonnebrandbuizen en vuile luiers van baby’s van het strand. De kleine deeltjes microplastics, kleine deeltjes plastic puin die zijn afgebroken door zon en zout, kunnen ze echter onmogelijk bij elkaar harken.
Ariel Shay, van de Plastic Free Israel-beweging, die schoonmaak van stranden door vrijwilligers organiseert zegt: “als het heeft geregend zie je enorm veel plastic in het zand.”
Ondanks dat er NIS 10 agorot (€0,02) voor ieder plastic tasje moet worden betaald in supermarkten en andere winkels, en ondanks activiteiten van milieugrooepen, blijven Israeli’s verslaafd aan de plastic zakken.
In een rapport van het World-Wide Fund for Nature (WWF) in juni dit jaar, werd de kustlijn van Tel Aviv gerangschikt als de derde meest door plastic vervuilde plek langs de Middellandse Zee, achter Barcelona en Zuid-Turkije.
Limor Gorelik, van de milieu organisatie Zalul: “Israël’s passie voor plastic ligt aan een gebrek aan opleiding en aan diepgewortelde gewoontes, zoals het gebruik van wegwerpservies voor familie picknicks.
Orthodoxe Joden bijvoorbeeld die op de Shabbat naar het strand komen, gebruiken wegwerpservies omdat ze geen afwas mogen doen op sjabbat.
Onafhankelijke onderzoeker Galia Pasternak heeft plastic vervuiling langs de kust in Israël geanalyseerd.
Plastic afval dat in de bakken op de stranden wordt gedumpt, kan in de zee terechtkomen, gedragen door de wind of door vogels die open vuilniszakken scheuren op zoek naar voedsel. Daarnaast schat ze dat 60 procent van het afval op het strand van de zwemmers zelf komt.
Maar ook wordt er plastic langs Israel’s kustlijn gevonden afkomstig uit Egypte, Gaza en Libanon, aangevoerd door de stroming van de Middellandse zee.
Sinds 2005 heeft het Israëlische Ministerie van Milieu een programma dat gemeentebesturen stimuleert resultaten te boeken bij het schoonmaken van hun stranden. Afhankelijk van de reguliere inspectie, krijgen gemeenten die aan de eisen voldoen extra financiering. Falende autoriteiten worden geconfronteerd met bezuinigingen of zelfs rechtzaken, zegt Ran Amir, hoofd van de maritieme afdeling van het Ministerie van Milieu.
Amir noemt als voorbeeld het populaire strand van Palmahim, ten zuiden van Tel Aviv. De gemeente Palmahim werd berecht en beboet voor de slechte staat van het strand, sindsdien is het “een van de schoonste stranden in Israël geworden”, zegt hij.
Limor Gorelik van Zalul vind echter dat de prijs van NIS 0,10 agorot voor een plastic tasje te laag is en zou moeten worden verhoogd naar minimaal NIS 0,50 agorot (€0,13) of zelfs hoger.
Of dit zal helpen? Velen betwijfelen het, Israeli’s kunnen niet buiten hun plastic tasjes en zakjes.