Ieder jaar op de dag dat Pesach is afgelopen vieren honderdduizenden uit Noord-Afrika afkomstige joden mimouna. Maar wat is mimouna eigenlijk?
Het Mimouna feest (spreek uit als mi-moo-nah) was een teken van respect en coëxistentie waarbij de moslims van Marokko hun hand wilden reiken naar hun joodse buren in een gebaar van harmonie, welwillendheid en solidariteit.
Geschiedenis
De oorsprong van de mimouna is niet zo duidelijk als sommige van onze andere Joodse tradities. Er is geen bijbels mandaat of rabbijnse opdracht om terug te keren naar het eten van chameitz, en vreemd genoeg is dit een traditie die grotendeels uitsluitend door één gemeenschap wordt gevierd; de joden van Marokko. Het is veel minder wijdverspreid dan andere cultureel Joodse gebruiken.
Sommigen schrijven de naam mimouna toe aan de verjaardag van “Maimon”, de vader van de Rambam (Rabbi Moshe Ben Maimon); anderen maken de nauwe etymologische vergelijking met “emunah”, het woord voor “vertrouwen” of “geloof”‘. Het is echter zeer waarschijnlijk dat de mimouna heidense wortels heeft en is ontstaan om de demonische figuren van Mimoun en Mimouna af te wende. Er zijn uit de 15e eeuwafkomstigen schriftelijke referenties daarvan.
Het Mimouna-feest
Vanaf de jaren 1700 bezochten Joden ‘s avonds op de laatste avond van Pesach boomgaarden. Dan spraken zij een zegen voor de bomen uit en reciteerden passages uit de Misjna en Mishlei. Naderhand kwam iedereen samen aan tafel voor een groot feest samen met vrienden, familie en buren. Het feest was een gemeenschappelijke aangelegenheid die open stond voor de hele gemeenschap – zowel joods als moslim – hoewel er een onofficiële opdracht was om wie te bezoeken: eerst de rabbijn, daarna de ouders, gevolgd door belangrijke gemeenschapsfiguren en vervolgens de anderen. Vreemdelingen waren ook welkom.
Vooraan op de tafel, op een prominente plaats, zijn gebak en snoepgoed. Vooral de altijd favoriete mufletta. Een soort dunne, deegachtige pannenkoek, vaak gegeten met honing, siroop, noten en gedroogd fruit. Als een viering van de lente, vruchtbaarheid, hoop en vernieuwing, is het voedsel meestal zoet, licht en niet erg pittig.
Religieuze symbolen zijn meestal aanwezig bij deze maaltijd. Vooral items die verwijzen naar het getal vijf, een verwijzing naar de hamsa (een handvormig amulet waarin het beeld van een oog is verwerkt) en de vijf boeken van de Thora. Vaak is ook het getal zeven aanwezig, een ander gunstig getal in de Joodse numerologie, dat de zeven dagen van de schepping vertegenwoordigt en overal in de Thora en in gematria verschijnt (Joodse numerologie): de numerieke waarde van het Hebreeuwse woord voor geluk is gad, zeven, en de numerieke waarde van mazal (een ander woord voor geluk), is 77.
Hoe wordt het vandaag gevierd
In het moderne Israël wordt mimouna traditioneel gevierd door Marokkaanse en Mizrahi-joden op grote openbare feesten de dag na Pesach. De Israëlische wet vereist zelfs dat werkgevers werknemers een vrije dag gunnen als ze verlof vragen om de mimouna festiviteiten bij te wonen. Ook geven veel families grote mimouna feesten waarbij iedereen welkom is.
Het is populair om buitenfeesten, barbecues en picknicks te organiseren. In Gan Sacher, het grootste openbare park in het centrum van Jeruzalem, trekken mimouna-festiviteiten gemiddeld 100.000 bezoekers. Die vieren het door te barbecueën en de traditionele mufletta te eten. De president en de premier van Israel, en ieder ander die (denkt) bekend te zijn, nemen altijd aan de mimouna feesten deel.
ILTV maakte er een mooie video over.
