Nederland krijgt een Nationaal Sjoa Museum in twee historische panden aan de Amsterdamse Plantage Middenlaan. De Hollandsche Schouwburg en de daar tegenovergelegen voormalige Hervormde Kweekschool vertellen straks het héle verhaal over de uitsluiting, deportatie en moord op ruim drie kwart van de joden uit Nederland (de Sjoa). Mede dankzij een genereuze bijdrage van het vfonds gaat de eerste fase om dit museum te realiseren nu van start.
De afgelopen decennia zijn overal ter wereld, behalve in Nederland, musea en herinneringscentra ingericht die specifiek de geschiedenis van de Sjoa tonen. In Nederland worden op diverse plekken onderdelen van de jodenvervolging verteld en gepresenteerd. Een historisch overzicht hiervan ontbreekt. Die integrale geschiedenis in een Nationaal Sjoa Museum hoort in Amsterdam, in Mokum, de stad waar 80.000 joden ruim elf procent van de bevolking uitmaakten.
Via de voormalige Kweekschool zijn in de Tweede Wereldoorlog ongeveer 600 joodse kinderen gered. Omdat de school inmiddels leeg staat en de Gemeente Amsterdam overtuigd is van het belang van een Nationaal Sjoa Museum, heeft de Gemeente Amsterdam ons nu de unieke gelegenheid gegeven om deze plek te benutten.
Met de ingebruikname van de voormalige Kweekschool wordt de eerste stap naar de realisatie van dit Nationaal Sjoa Museum gezet. De benedenverdieping maken we gereed voor exposities, kleine presentaties, films en evenementen om het Nationaal Sjoa Museum in wording op de kaart te zetten. We kiezen in deze fase voor een ruwe afwerking, om kosten te sparen en zo snel mogelijk aan de slag te kunnen. Tegelijkertijd wordt in deze eerste fase gewerkt aan het verwerven van de middelen om het gehele plan uit te voeren. Het vfonds stelt ons dankzij een genereuze bijdrage van 1 miljoen euro in staat om deze eerste fase te realiseren.
In de tweede fase worden de Kweekschool en de Hollandsche Schouwburg verbouwd en aangepast tot het Nationaal Sjoa Museum. De bezoeker zal via een vaste opstelling worden geïnformeerd over hoe de joden in de Nederlandse samenleving aan de vooravond van de bezetting leefden, wie zij waren en hoe ze woonden met hun niet-joodse buren. De tentoonstelling presenteert de jaren van bezetting en vervolging toen de joodse gemeenschap werd gedecimeerd, het decennialange zwijgen in Nederland, de verwerking en gevolgen. Steeds zal de Nederlandse geschiedenis in de Europese context worden geplaatst.
Het Nationaal Sjoa Museum is een initiatief van het Joods Historisch Museum dat samen met het JHM Kindermuseum, de Portugese Synagoge en de Hollandsche Schouwburg het Joods Cultureel Kwartier vormt.
