Waarom wassen wij onze handen? Als herinnering aan het feit dat wij een "koninkrijk van priesters en een heilige natie" zijn. Leven wij om te werken of werken wij om te leven? Gaat het om het zijn of om het hebben? De Sjabbatrust drukt ons met onze neus op de vraag naar onze uiteindelijke bestemming. De mens en de Sjabbat zijn elkaars partners.
KIE TISA (als je neemt). Er vindt een volkstelling plaats, waarbij arm en rijk ieder een halve sjekel betaalt. Betsaleel wordt aangesteld als architect. Op Sjabbat mag er niet aan het Heiligdom worden gewerkt. Mosjee is 40 dagen op de berg en ontvangt de Stenen Tafelen. Het volk denkt dat Mosjee niet terugkomt en eist van Aharon dat er een zichtbare god gemaakt wordt. HaSjeem is woedend en wil het volk doden en uit Mosjee een nieuw volk geboren laten worden. Mosjee gooit de Stenen Tafelen stuk en voltrekt samen met de stam Levie – die niet aan de afgodendienst heeft meegedaan – de doodstraf aan 3000 afgodendienaren. Mosjee houwt nieuwe stenen uit waarop G’d nog eens de Wet schrijft: vernieuwing van het Verbond tussen G’d en Israël.
Koheen, 30: 11-31: 17. Het wasbekken wordt beschreven, de zalfolie, het ketoret (reukwerk). Betsaleel wordt architect van het Misjkan.
“U zult een wasbekken van koper maken…en Aharon en zijn zonen zullen daaruit hun handen en hun voeten wassen” (30:18-19). Volgens Ramban (13e eeuw) vormt deze pasoek de basis voor het verplichte handen wassen ’s ochtends. Waarom hebben de Chagamiem niet ingesteld dat men ook de voeten moet wassen? Mesjech Chogma (19e eeuw) stelt dat voor het eten van offers alleen maar handenwassen nodig was en niet het wassen van de voeten. Dit betekent dan dat alleen de echte dienst in de Tempel ook het wassen van de voeten vereiste. Toch is Maimonides (12e eeuw) van mening, dat men voor het ochtendgebed zowel het gezicht, als de handen als de voeten moet wassen. De Ra’awad stelt echter dat we de voeten niet hoeven te wassen voor het dawwenen. Het kan zijn dat Maimonides zijn bron hier uit de Tora heeft. Net zoals de Kohaniem handen en voeten moesten wassen voor de Tempeldienst moeten wij dat ook nog doen voor de tefilla (het gebed) omdat tefilla tegenwoordig in plaats van de offers is gekomen. Maar het kan net zo goed zijn dat men alleen de voeten hoeft te wassen voor tefilla in landen waar men blootsvoets loopt zodat de voeten vies zijn. Dit past niet tegenover HaSjeem.
Inmiddels is handenwassen voor dawwenen (en eten) gewoon geworden. Wat is de idee hierachter? We zeggen de beracha `al netilat jadajiem’ over het handenwassen maar letterlijk betekent dit `over het opheffen van de handen’. Wat wij met handenwassen in religieuze zin willen aantonen is, dat wij er op uit zijn onze dagelijkse arbeid te verheffen.
Klik op het logo om NIK-rabbijn Raphael Evers’ verklaringen op de parasja te lezen.
