Grillige uitslag verkiezingen Israël

Een grotere overwinning voor de Israëlische premier Sjaron en zijn Likoedpartij dan verwacht, een pijnlijke nederlaag voor de Arbeiderspartij. En toch lijkt de laatste de sleutel in handen te hebben voor de nieuw te vormen regering, schrijft Inez Polak in Trouw

Hoewel bij het ter perse gaan van de krant de echte uitslagen nog niet bekend waren -die werden voor vanochtend zes uur verwacht- leek de Likoed af te stevenen op 35-36 zetels, een winst van circa 16 zetels vergeleken met vier jaar geleden. De Arbeiderspartij die had gehoopt boven de 20 te blijven, cirkelde rond de 18-19. In 1999 waren dat er nog 26. Op het hoofdkwartier van de eens zo machtige partij heerste gisteravond verslagenheid.Stilletjes klonk al de roep om vervanging van de nog maar onlangs gekozen leider Amram Mitz na. De grootste vreugde was er bij de liberale Sjinoei, die vooral veel proteststemmen trok (tegen de corruptie en tegen de invloed van de religieuze partijen) en van 6 naar 15 zetels steeg.Hoewel Sjaron tezamen met de rechtse en religieuze partijen met zo’n 68 van de 120 zetels over een ruime meerderheid in het parlement beschikt, zal de formatie nog een hele klus zijn. Want de Likoedleider heeft zijn zinnen gezet op een regering van nationale eenheid met de Arbeiderspartij. Niet alleen omdat hij niet wil zijn overgeleverd aan de grillen van de kleinere rechtse partijtjes, maar ook omdat een samengaan met de Arbeiderspartij voor Sjaron loont. De bevolking wil die nationale eenheid en naar buiten toe zorgt deelname van de Arbeiderspartij nog voor enig aanzien, hetgeen van politiek alsook economisch belang is. Bovendien zou een regering van nationale eenheid langer stand houden.Sjaron riep dan ook -onder luide toejuichingen van de feestende partijleden- in zijn overwinningsrede op tot eenheid en kondigde aan een zo breed mogelijke regering te willen vormen. Twee uur eerder had Mitzna al verklaard dat hij onder geen beding in een regering van Sjaron plaatsneemt, maar zijn partij vanuit de oppositiebanken zal leiden.Ten gunste van Sjaron speelt dat hij de tijd heeft. Nadat volgende week de officiële uitslagen worden gepubliceerd, heeft hij als formateur nog 42 dagen. De kans is dan groot dat de oorlog met Irak uitbreekt terwijl de formatie nog aan de gang is. Likoed hoopt dan kopstukken binnen de Arbeiderspartij dan makkelijker te overreden om ‘in deze tijden van oorlog’ de nationale eenheid te behouden. Het is bekend dat vooraanstaande leiders in de Arbeiderspartij, onder wie oud-premier Sjimon Peres, maar al te graag weer in de regering zitting nemen. Zij stellen dat het onverantwoord is het beleid aan rechts over te laten. Het is ook mogelijk dat Sjaron eerst een rechtse regering vormt, en verder onderhandelt met de Arbeiderspartij.Het was voor de Israëlische kiezer de vierde keer in nog geen zeven jaar dat hij naar de stembus ging. En dat zonder enig animo, vaak zelfs met tegenzin. ‘Ze zijn allemaal corrupt’ en ‘wat maakt het uit’ waren gisteren de meest gehoorde zinnen. De opkomst, 69 procent, was de laagste ooit.Bron: Trouw 29 januari 2003