Joods object

Collectie Joods Historisch Museum AmsterdamDeze keer in de serie "joodse objecten" een portret van Nehemia de Lieme, geschilderd door Isaac Israëls. Judy Schagen schetst het levensverhaal van de kunstenaar – zoon van schilder Jozef Israëls – en de geportretteerde, de belangrijkste figuur van het Nederlandse zionisme van het begin van de twintigste eeuw.

Collectie Joods Historisch Museum AmsterdamOp dit olieverfschilderij staat De Lieme er zelfverzekerd bij. Hij draagt een donkergrijs pak met pochet in de linkerzak. Zijn linkerhand heeft hij in zijn broekzak; in zijn rechterhand heeft hij een grote sigaar. De heer Meijers, de kleinzoon van Nehemia de Lieme, vindt dat het schilderij De Lieme weergeeft zoals hij was. Het schilderij is een tweede versie. Het eerste exemplaar vond De Lieme’s vrouw niet mooi, waarop Isaac Israëls het verscheurde. Helaas zijn van de eerste versie geen schetsen, studies, noch foto?s over.Waar en hoe vaak De Lieme voor Israëls geposeerd heeft is niet bekend. In het begin van Israëls? carrière moesten zijn modellen langdurig en vaak poseren. Bij zijn latere portretten maakte hij vaak al in enkele uren een portret. Hierdoor kwam hij wel eens in moeilijkheden. Sommige mensen hadden namelijk het gevoel dat een schilder de opdracht niet serieus neemt als hij slechts een werk zo snel vervaardigt. Zij meten kwaliteit af aan de tijd die aan het kunstwerk is besteed. Daarom probeerde Israëls de zittingen wat te rekken. In 1927 beschrijft hij een dergelijk voorval in een brief aan dr. A. E.Visser: ?Ik heb zelfs een professor geschilderd, die, ik moet wel zeggen uit vergissing bij mij terecht is gekomen. ?t Is hem dan ook duur te staan gekomen! Hij dacht, dat hij pas in de grondverf stond, en toen was hij al af! Ik heb ?t hem natuurlijk niet durven zeggen, maar de waarheid breekt toch langzamerhand door.?Isaac IsraëlsIsaac Lazarus Israëls werd op 3 februari 1865 in Amsterdam geboren en overleed op 7 oktober 1934 in Den Haag. Hij was de enige zoon van de schilder Jozef Israëls en Aleida Schaap. Van 1878 tot 1880 studeerde hij aan de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten in Den Haag. Op zijn zestiende had hij voor het eerst een tentoonstelling. Bij deze tentoonstelling van Levende Meesters in Den Haag toonde hij een schilderij met de naam De schermles. De schilder H.W. Mesdag kocht dit schilderij al voordat het voltooid was. Een jaar later was Israëls werk op de Parijse salon te zien. In zijn eerste werken was de invloed van zijn vaders schilderstijl nog zichtbaar, maar geleidelijk ontwikkelde hij een eigen stijl, waarbij hij het moment en de beweging probeert weer te geven. Zijn losse composities zijn levendig door het felle kleurgebruik. In tegenstelling tot zijn vader schilderde hij geen of nauwelijks joodse onderwerpen en verwees hij zelden of nooit naar zijn joodse afkomst.Hij verhuisde naar Amsterdam waar hij wordt opgenomen in ?de kring der Tachtigers?. In deze kring hadden schrijvers en schilders veel contact met elkaar. De beweging richtte haar belangstelling vooral op de mens in het volle leven, op de mens ontdaan van elke romantische franje. Isaac Israëls woonde en werkte tot 1903 voornamelijk in Amsterdam en Den Haag. In 1903 vertrok hij voor bijna tien jaar naar Parijs. Na verschillende reizen vestigde hij zich in 1920 weer in Den Haag. Hij was lid van verschillende kunstenaarsverenigingen, zoals Arti et Amicitiae in Amsterdam, de Nederlandsche Etsclub, de Rotterdamse Kunstkring en de Vereniging ter Bevordering van de Grafische Kunsten. In 1934 overleed hij aan de gevolgen van een aanrijding.Nehemia de LiemeTussen 1927 en 1934 kreeg Isaac Israëls veel portretopdrachten. In 1929 maakte hij ter gelegenheid van het vijfentwintigjarig bestaan van de Centrale ArbeidersVerzekerings Bank een portret van Nehemia de Lieme, de directeur van deze bank. Het portret refereert alleen aan De Lieme?s functie als zakenma