Jezus Christus, Arafat en Europa

‘Wanneer Jezus Christus nu geboren zou worden, zouden zijn ouders niet van Nazareth naar Bethlehem kunnen reizen.’Tom Spiero las dit in het NRC en reageert in deze column op de voor hem zo kenmerkende wijze.

Geloof is een bijzonder iets. Het is een van de weinige onderwerpen waarbij ook voor rationele mensen de feiten een ondergeschikte rol spelen. Vandaar ook dat het ?geloof? heet. Wat er ook over Moshé ontdekt en geschreven mag worden, hij is en blijft mijn favoriete ?en misschien wel enige? held. Daar komt voor mij niemand bij in de buurt.Zoals het Jodendom mij beter dan een handschoen past, zijn er velen die een zelfde verhouding hebben tot een ander complex van waarden. Wij hebben inspiratie gegeven aan de stichters van twee andere vormen van monotheïsme: het Christendom en de Islam. Beide zijn er van overtuigd dat zij een verbetering zijn van het al bestaande concept. Dat spreekt vanzelf. Beiden voelen zich afgewezen door de aanhangers van Moshé omdat deze de nieuw verworven inzichten niet wensen te omarmen. Ook dat is nog in zekere mate te begrijpen. De consequenties van dit gevoel van afwijzing zijn echter totaal onacceptabel.Toen, na 11 september, het gevaar zich aandiende dat het ?Gesundes Volksempfinden? zou concluderen dat zich hier een nieuwe fase van de strijd tussen Christendom en Islam gepresenteerd had, haasten Westerse politici zich naar moskee en buurthuis om te benadrukken dat hiervan geen sprake was. Van zijn kant probeerde Osama bin Laden juist te bepleiten dat dit wel degelijk het geval was. Bush maar ook Kok en Van Boxtel zagen haarscherp in dat publiek optreden op relevante locaties dringend geboden was. De emoties waarmee hier gespeeld werd, zouden, wanneer zij de vrije loop werden gelaten, oncontroleerbare consequenties kunnen hebben. Gelukkig is door dit kordate optreden een groot gevaar in de kiem gesmoord. Een curiosum in de nasleep van 11 september was de bijeenkomst van de Arabische Liga waarbij voorzitter Musa opriep tot zelfreflectie. ?Misschien?, zei Musa ?zijn er wel aspecten aan onze maatschappij die niet helemaal boven kritiek verheven zijn.? De oproep daarover eens na te denken is naar de verwachting van kenners van de Arabische wereld het laatste wat we hierover zullen vernemen.De angst voor religieus geïnspireerde emoties die zo prominent aanwezig is in de verhouding tot de islamitische bevolkingsgroep, lijkt geheel afwezig in de verhouding tot de joodse gemeenschap in Nederland en Europa. Waar in het ene geval gevaar in de kiem moet worden gesmoord, moet in het andere geval van een mug geen olifant gemaakt worden. Dit verschil in benadering wordt veroorzaakt door het conflict tussen Israël en de Palestijnse Autoriteit, gecombineerd met Europees opportunisme. Voor sommigen verschaft dit conflict een nieuwe legitimiteit aan gevoelens van antisemitisme. In politiek-religieuze termen zou je kunnen zeggen dat Jezus Christus de laatste Jood was of de eerste Palestijn. Arafat fleurt graag met de laatste notie. Hij spreekt van harte over ?onze heilige plaatsen? en minder van harte over het feit dat de Palestijnse Christenen Bethlehem uitgejaagd zijn.De Europese Unie streeft al lange tijd zonder succes naar de rol van bemiddelaar in het Midden-Oosten. Het heeft daartoe al sinds jaar en dag de Spaanse diplomaat Moretinos naar het gebied afgevaardigd. Om redenen die lezers van mijn stukjes uit en te na bekend zijn, speelt Europa een te verwaarlozen rol in het Midden-Oosten. Tot betere tijden voor Europa aanbreken, volstaat Moretinos met het zoenen van Arafat en het zich, charmant lachend, hand in hand met hem laten fotograferen. De Europese Unie steunt het verlangen van de PA naar internationale waarnemers die zich tussen de strijdende partijen plaatsen. Wanneer de PA niet rechtsreeks met Israël wil praten is de EU ?in de persoon van ambassadeur Moretinos? beschikbaar als tussenpersoon. Toen afgelopen week de Israëlische regering verklaarde Arafat nie