In Newsweek Magazine’s uitgave deze week over spiritualiteit in Amerika geeft rabbijn Zalman Schachter-Shalomi zijn visie op de kracht van kabbala. Deze rabbijn heeft het over de vreugde van een intieme band met de Almachtige. In Nederland is dit najaar een divers cursusaanbod voor degenen die zich willen verdiepen in de kabbala.
“Hoeveel tijd heb je doorgebracht in het gezelschap van God?” De stem
van rabbijn Zalman Schachter-Shalomi is zacht en ontwapenend direct
wanneer hij de deelnemers van een van zijn workshops toespreekt. Er
ontgaat hem niets, ook niet de steelse blikken van degenen die niet
gewend zijn om op een persoonlijk niveau over God te praten. “God
is echt”, zegt hij. “Dat is wat we hebben gemist op Joodse les en in de
boeken die we lezen.”
De ongemakkelijkheid met de Almachtige
staat niet op zichzelf. Een recent onderzoek onder Amerikaanse Joden
toonde aan dat 78 procent weliswaar in God gelooft, maar dat slechts 62
procent denkt dat God hun persoonlijk leven beinvloedt. De missie van
rabbijn Schachter-Shalomi is om ‘een nabije God’ in het Jodendom terug
te brengen met behulp van kabbala, een oude mystieke traditie van
Jodendom die in de praktijk wordt gebracht door meditatie, studie en
gebed.
De kabbala die deze rabbijn na aan het hart ligt is
niet de kabbala van Hollywood, die volgens vele geleerden meer lijkt op
een zelfhulpmethode, gestoken in een nieuw jasje. In plaats hiervan put
hij uit een traditie die lang met geheimzinnigheid was omgeven en die
tot voor kort in het gangbare Jodendom werd onderdrukt en tot bijgeloof
werd bestempeld.
Hoewel minder flitsend dan de
‘Madonna-kabbala’, is deze authentieke kabbala de laatste jaren in
opkomst binnen het Jodendom: binnen Joodse gemeenschappen worden lessen
over mystieke stromingen gegeven, kabbalisten worden door rabbijnen
uitgenodigd om op hun conferenties te spreken en Joden bestuderen
kabbala in studieprogramma’s voor volwassenen, in synagoges en op
retraites, zoals de ‘Aleph Kallah‘, een tweejaarlijkse conferentie op het gebied van Joodse vernieuwing, gestart door rabbijn Schachter-Shalomi.
Geboren
in 1924 in Polen, vluchtte rabbijn Schachter-Shalomi naar de Verenigde
Staten in 1941, waar hij zijn rabbinale ordinatie ontving van de
Loebavitsjer Chassidiem, een orthodoxe stroming binnen het Jodendom,
250 jaar geleden ontstaan in Russische dorpen.
Hij werd
gegrepen door de Chassidische praktijk van het meditatieve gebed, de
uitbundige verering van God en de omhelzing van kabbala.
Als jonge rabbijn in de naoorlogse jaren werd Schachter-Shalomi
erop uitgezonden om Joodse studenten terug naar hun wortels te brengen.
Dit leidde tot zijn eigen spirituele zoektocht. Hij verdiepte zich in
vele religieuze stromingen en bezocht baptisten, katholieke monniken,
soefi’s, boeddisten en de Dalai Lama om theologische ideeen te
onderzoeken.
Vandaag de dag gevestigd in de plaats Boulder,
Colorado, brengt Schachter-Shalomi, tesamen met zijn studenten,
elementen van het orthodoxe Jodendom, zoals het ochtendgebed, het
strikte behoud van de Sjabbat en een kosjere huishouding, in
overeenstemming met de huidige tijd. Het resultaat noemt hij
Neo-Chassidisme. Net als bij andere liberale takken binnen het
Jodendom, worden binnen Schachter-Shalomi’s Neo-Chassidisme ook vrouwen
tot rabbijn benoemd en worden homoseksuelen en gemengd gehuwden
geaccepteerd. Maar het reikt verder dan de omhelzing van het mystieke
en de spirituele wijsheden van andere geloven en het ziet het milieu
als heilig.
Het is zijn vaste overtuiging dat gebed tot in het
diepst gevoeld moet worden en niet alleen gelezen. “Het geschreven
