Het joodse nieuwe jaar wordt gemarkeerd door de tonen van de sjofar. Hoe klinken ze, en vooral: wat is de diepere betekenis ervan?
Wanneer er op de Sjofar -de ramshoorn- geblazen wordt, kan men drie verschillende geluiden onderscheiden:
Tekia – een langgerekte blaastoon
Sjewariem – drie middelmatig lange klagende geluiden
Teroea – negen snelle korte stoten
Laten wij ieder van deze drie sjofar-tonen eens nader bekijken en zien
hoe zij zich verhouden tot de verschillende thema-s van Rosj Hasjana.
De Tekia Rosj Hasjana is de dag waarop wij apprecieren wie G’d is.
Vervolgens verwerken wij dat begrip, zodat het een levend, praktisch
onderdeel wordt van onze dagelijkse realiteit. G’d is almachtig. G’d is
de Schepper. G’d houdt de wereld in stand. G’d is de Supervisor.
Kortom, G’d is de Koning van het Universum.
Maar voor velen van ons is het begrip koning synoniem met het beeld van
een hebberige, naar macht hongerende despoot, die zijn onderdanen
ondergeschikt maakt aan zijn eigen egoistische wensen.
In de Joodse traditie is een koning in de eerste plaats een dienaar van
het volk. Zijn enige zorg is dat het volk in geluk en harmonie leeft.
Zijn decreten en wetten zijn er alleen om het volk goed te doen, niet
voor hemzelf (zie Maimonides, Hilchot Melachiem – Wetten van Koningen
2:6).
De Tekia
Het doel van Rosj Hasjana is om G’d tot Koning te kronen. De Tekia – de
langgerekte sjofar stoot – is het geluid van de kroning van de Koning.
In de Hof van Eden was het eerste wat Adam deed G’d tot Koning
uitroepen. En nu roept de Sjofar voor onszelf en voor de wereld uit:
G’d is onze Koning. Wij zetten onze waarden recht en keren terug tot de
realiteit van G’d als de Enige Die de wereld regeert – de geschiedenis
leidt, bergen verzet en voor ieder en elk individu persoonlijk zorgt.
Maimonides voegt daar een belangrijke kwalificatie aan toe: Het is niet
genoeg als G’d alleen MIJN Koning is. Zolang niet de hele wereld erkent
dat G’d Koning is, mankeert er iets aan mijn eigen relatie met G’d. Een
deel van mijn liefde voor de Almachtige is mensen te begeleiden en hen
te helpen om Hem te waarderen. Dat is natuurlijk niets anders dan een
uitdrukking voor mijn diepe zorg voor anderen. Maar het raakt ook mijn
eigen gevoel voor G’ds al omvattende Koningschap.
De Sjewariem
Wanneer wij denken aan het jaar dat voorbij is gegaan, dan weten wij
diep van binnen, dat wij eigenlijk gefaald hebben en niet bereikt
hebben waartoe wij instaat waren. In het komende jaar willen wij die
mogelijkheid niet opnieuw verspelen. De Kabbalisten zeggen dat de
Sjewariem – drie middelmatig lange stoten op de hoorn – het snikken is
van het Joodse hart, dat verlangt naar een verbinding, naar groei, om
te bereiken.
Iedereen heeft de mogelijkheid om te groeien en te veranderen. Dit kan
veel sneller dan je ooit van gedroomd hebt. De sleutel is om te bidden
vanuit de bodem van je hart en G’d te vragen om je de mogelijkheid te
geven om te groeien. Laat jezelf niet gevangen houden door het
verleden. Je hebt nu een enorm potentieel.Op het moment dat de Sjofar
geblazen wordt, schreeuwen wij het uit naar G’d vanuit het diepste van
onze ziel. Dit is het moment waarop onze ziel voor de Almachtige staat,
zonder barriere – wanneer wij ons helemaal kunnen laten gaan.
De Teroea
Op Rosj Hasjana moeten wij ontwaken en eerlijk zijn en objectief
tegenover ons eigen leven. Wie wij zijn, waar we zijn geweest, en in
welke richting wij verder gaan. De Teroea – 9 snelle korte hoornstoten
snel achter elkaar – gelijken op een ala
