Israëlische ouders kunnen vanaf vandaag zelf kiezen, mits ze voldoen aan de uiterst strenge voorwaarden van het zevenkoppig team van experts dat het Ministerie van gezondheid heeft aangesteld. IVF (‘reageerbuisbevruchting’) wordt in Israël veelvuldig toegepast.
Opmerkelijk aan het besluit, dat via een persbericht wereldkundig werd
gemaakt, is dat niet alleen medische maar ook sociale argumenten een
rol kunnen spelen, en dat ook alleenstaande ouders in aanmerking kunnen
komen. Uitvoerig onderzoek door o.m. een klinisch psycholoog, een
expert in medische ethiek, een gynaecoloog, een jurist, een
maatschappelijk werker en een geestelijke van dezelfde religieuze
affiliatie als de ouders moet bepalen of er voldoende zwaarwegende
argumenten bestaan om toestemming te geven voor in vitro fertilisatie
(IVF) en pre-gestational diagnosis (PGD) het geslacht van het embryo
bepaald wordt. Vervolgens wordt het embryo bij de moeder ingeplant.
PGD zal worden aangeboden door zes ziekenhuizen in Israël, waaronder
Shaare Zedek en het Hadassah academisch ziekenhuis in Jeruzalem, Rambam
in Haifa en het Soroka medisch centrum in Beersheva. Tot nu toe werd de
beslissing PGD toe te passen aan de ziekenhuizen zelf overgelaten, en
uitsluitend op medische gronden, bijvoorbeeld als er op grond van de
genetische achtergrond van een van beide ouders vrees bestond voor een
baby met een genetische afwijking.
Het ministerie verwacht aanvragen van echtparen waar al een aantal kinderen van hetzelfde geslacht zijn geboren.
Een bijzonder, juridisch goedgekeurd geval van PGD zonder medische
indicatie betrof een strict religieus echtpaar waarvan de man
onvruchtbaar was. de vrouw werd zwanger met sperma van een donor
afkomstig uit het geslacht der kohaniem (priesters). De ouders wilden
alleen een meisje omdat de afkomst van de donor-vader voor een jongen
zou betekenen dat hij als zoon van een koheen bepaalde synagogediensten
zou moeten verrichten. Door de wijze waarop de jongen ter wereld zou
zijn gekomen zou hij volgens de Joodse wet deze taken niet mogen
vervullen en zou zijn ‘geheim’ wereldkundig worden.
Pre-gestational diagnosis is een recent ontwikkelde techniek waarbij
een enkel celdeeltje uit een complex van 8 cellen, de allereerste
embryonale ontwikkelingsfase na IVF, wordt verwijderd. Voor het
pre-embryo zich verder kan ontwikkelen moeten tests uitwijzen of er
sprake is van genetische afwijkingen. De techniek wordt in Israël
toegepast bij IVF-verzoeken omdat bepaalde erfelijke afwijkingen met
name bij Joden voorkomen. Met dezelfde techniek kan het geslacht van
het pre-embryo worden vastgesteld. De techniek is al enkele malen met
succes toegepast, zij het op medische indicatie.
In het Shaare Zedek Medisch centrum wordt de (uiterst kostbare) PDG op
medische indicatie kosteloos aangeboden dankzij de steenrijke
Amerikaan, tevens orthodox rabbijn en moheel David Fuld, die zich het
lot van kinderen met aangeboren afwijkingen zeer aantrok. Hij
onderzocht de mogelijkheden de geboorte van dergelijke kinderen te
voorkomen zonder abortus en besloot het ziekenhuis in Jeruzalem
financieel te steunen.
Er zijn al protesten gehoord dat ouders met een dikke portemonnee zelf
kunnen kiezen of ze een jongetje of meisje krijgen. Maar geslachtskeuze
zionder medische grond zal slechts in uitzonderingsgevallen worden
toegestaan. De ouders (of de alleenstaande moeder) moet de Israëlische
nationaliteit hebben en minimaal 4 kinmderen van hetzelfde geslacht. De
aanvragers moeten een diepgaand genetisch onderzoek ondergaan en zich
terdege bewust zijn van de risico’s die IVF met de bijbehorende
hormoonbehandeling voor de vrouw met zich meebrengt. Als de eerste
PGD-poging niet het gewenste resultaat heeft zullen eerst alle
pre-embryo’s worden ingeplant alvorens een nieuwe IVF-PGD behandeling
kan worden ingezet. Tot slo
