De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Rice heeft tijdens een onderhoud met de Palestijnse leider Abbas toegezegd dat de Verenigde Staten actief betrokken zullen zijn bij de Israëlisch-Palestijnse vredescontacten. Er zal o.a. een veiligheidscoordinator worden afgevaardigd.
De komende maanden zal bovendien 40 miljoen dollar beschikbaar worden
gesteld aan de Palestijnse Autoriteit. Het bedrag is een deel van de
beloofde extra 350 miljoen die de VS voor de Palestijnen hebben
gereserveerd. Voordat Rice uit Ramallah vertrok zei ze tegen
journalisten dat zowel Mahmoud Abbas als de Israëlische premier Ariel
Sharon een uitnodiging heeft aanvaard om dit voorjaar naar Washington
te komen voor een onderhoud met de Amerikaanse president George Bush.
De functie van veiligheidscoordinator, die rechtstreeks onder Rice
ressorteert, zal worden vervuld door generaal William Ward, die aan het
hoofd heeft gestaan van een NAVO-strijdmacht in Bosnie-Herzegovina en
ook dienst heeft gedaan in Duitsland, Somalie en Egypte. Ward, die zich
mede bezig zal gaan houden met hervorming van de Palestijnse
veiligheidsdiensten, zal op korte termijn een bezoek brengen aan het
Midden-Oosten. Rice benadrukte overigens dat de VS het liefst zien dat
Israël en de Palestijnen rechtstreeks met elkaar onderhandelen en dat
de Amerikaanse bemoeienis beperkt blijft. Israël heeft zich altijd
verzet tegen de stationering van internationale waarnemers, maar een
medewerker van Sharon, Raanan Gissin, zei dat Ward welkom is. “Dit is
iemand die als een scheidsrechter kan optreden als daar behoefte aan
is, die kan bemiddelen en een crisis voorkomen”, aldus Gissin.
Abbas verklaarde dat Rice tegenover hem heeft gesproken over meerdere waarnemers.
“Dit is een moment voor hoop”, zei Rice op een persconferentie na haar
ontmoeting met de Palestijnse leider. Zij prees Abbas omdat die “gevolg
heeft gegeven aan zijn mandaat” om wet en orde in de Palestijnse
gebieden te herstellen. De Palestijnen hoopten dat Rice Israël ertoe
zou kunnen bewegen extra concessies te doen aan de Palestijnen op de
topontmoeting die Abbas dinsdag in het Egyptische Sharm el-Sheik zal
hebben met de Israëlische premier Ariel Sharon.
Israël heeft zich bereid verklaard negenhonderd van de ruim
zevenduizend Palestijnse gevangenen vrij te laten, de jacht op ongeveer
350 Palestijnse voortvluchtigen te staken op voorwaarde dat zij beloven
af te zien van verdere aanslagen en vijf steden op de Westelijke
Jordaanoever aan de Palestijnen over te dragen,. De Palestijnen willen
echter meer gevangenen vrij hebben en willen ook dat het Israëlische
leger zijn wegversperringen op de Westoever opheft.
In de gesprekken die Rice zondag voerde met Israëlische leiders sprak
de minister over de stappen die de Palestijnen moeten zetten om een
eind te maken aan het geweld, maar wees ze er ook op dat Israël zijn
beloften om illegale nederzettingen te ontmantelen en de uitbreiding
van bestaande nederzettingen te stoppen niet is nagekomen. Zij
benadrukte dat het tijd is voor moeilijke beslissingen en dat woorden
moeten worden gevolgd door daden. Maandag zei Rice dat zij Israël ook
op het hart heeft gedrukt zich te onthouden van eenzijdige maatregelen
waarmee zij vooruitlopen op het resultaat van toekomstige
vredesonderhandelingen. Ze noemde in dat verband Jeruzalem en met name
de pogingen van Israël om grond in Jeruzalem te confisqueren van
Palestijnse bewoners van de Westelijke Jordaanoever. Ze sprak haar
tevredenheid uit dat de Israëlische procureur-generaal daar inmiddels
een stokje voor heeft gestoken.
Het plan van Sharon om de Gazastrook en vier nederzettingen op de
Westelijke Jordaanoever te ontruimen moet volgens Rice worden gezien
als een geweldige doorbraak. “Ik kan niet genoeg benadrukken hoe
historisch, hoe fundamenteel dat besluit is.”De Fatah-partij van Abb
