Een oude wet uit de nadagen van de voormalige DDR die joden uit de Sovjet-Unie onbeperkt toegang verleent zorgt in Duitsland voor complicaties bij de voorgenomen invoering van een strengere immigratiewet. Duitsland neemt jaarlijks meer joden op dan Israël. De meesten van hen zijn afkomstig uit het vroegere Oostblok.
De invoering van een strengere immigratiewet dwingt de wetgevers een
oude regeling voor joodse immigranten aan te passen. Het gaat om een
wetje uit de nadagen van de voormalige Duitse Democratische Republiek.
De Volkskammer, het parlement van de DDR, besloot dat de DDR als
communistische staat haar verantwoordelijkheid moest erkennen voor de
misdaden van het Derde Rijk. Daarom bepaalde de Volkskammer in 1990 dat
alle vervolgde joden uit de Sovjet-Unie zonder meer verblijfrecht in de
DDR zouden hebben. Sinds de invoering van de wet is de joodse bevolking
in Duitsland meer dan verdriedubbeld.
Onder het oude systeem hoeft een immigrant alleen een bewijs te
overleggen waaruit blijkt dat hij of zij tenminste een joodse ouder
heeft. Circa 200.000 joden uit de voormalige Sovjet-Unie hebben hebben
zich sinds de invoering van het wetje in Duitsland gevestigd, en sinds
een jaar of twee gaan jaarlijks meer joden naar Duitsland dan naar
Israël. Tussen 65 en 85 procent leeft van een uitkering; minder
dan de helft van de joodse immigranten is in de Bondsrepubliek
aangesloten bij een joodse gemeenschap.
Bij gesprekken van de parlementaire commissie Binnenlandse Zaken over
de nieuwe immigratiewet bleek woensdag in de Bondsdag dat binnen de
Duitse regeringscoalitie van sociaal-democraten en Groenen onenigheid
bestaat over de beperking van joodse immigratie. Beide partijen zijn
het eens over maatregelen die de toestroom van immigranten beperken,
maar de Groenen vinden dat de maatregelen erop gericht moeten zijn om
misbruik tegen te gaan.
Gezien de Duitse geschiedenis ligt de kwestie rond joodse immigranten
bijzonder gevoelig. De christen-democratische oppositie heeft een hele
reeks voorwaarden voorgesteld, zoals inkomenseisen en de eis dat het
beroep van de immigrant aansluit op de Duitse arbeidsmarkt. De
sociaal-democraten staan weliswaar achter de plannen paal en perk te
stellen aan de instroom, maar willen niet verder gaan dan het instellen
van ‘lichte beperkingen’ bij de immigratie, zoals het beheersen van de
Duitse taal. Het Duitse sociaal-democratische parlementslid Dieter
Wiefelspuetz zei dat hij graag zou zien dat de mensen die als jood de
ex-Sovjet-Unie verlaten ook als jood in Duitsland zouden arriveren. “De
joodse gemeenschap in Duitsland wordt zwaar belast door de instroom van
mensen die geen mogelijkheden hebben in de Duitse maatschappij te
integreren”, aldus Wiefelspuetz.
De Groenen zijn voorstander van een andere benadering. Zij stellen dat
de regels alleen misbruik moeten terugdringen en niet moeten worden
gericht op beperking van het aantal immigranten.
De Centrale Raad voor de Joden in Duitsland staat uiterst kritisch tegenover de voorgenomen veranderingen.
Overeenstemming over de nieuwe immigratiebeperkingen voor joden zal naar verwachting pas deze zomer kunnen worden bereikt.
Voor achtergronden zie ook: spiegel.de
Bron: Nederlands Dagblad, 21 januari 2005
