Tot begin februari van dit jaar stond op ons Prikbord de oproep ‘Wie kende Kopl Simelovitz?’. Inmiddels is de Belgische vraagsteller wel het een en ander aan de weet gekomen, maar de zoektocht is nog altijd in volle gang en de hulp van onze lezers is van harte welkom!
Daniel Potteau uit Dendermonde (B) doet al jaren research naar een
joodse kunstschilder, ooit vriend van zijn familie, van wie hij drie
werken in bezit heeft. Het betreft Kopl SIMELOVITZ (Rusland
1900-Auschwitz 1943).
Simelovitz was eerst tekenleraar in zijn shtetl Shadova,
deed drie-ën-een half jaar vrijwillige arbeid in Palestina met de
Arbeidersbataljons (Gdud ha Avoda), kwam daarna in 1927 naar Gent (B).
Hij was er onderdirecteur bij een firma van zijn Londense oom Samuel
Behr. Toen het filiaal in Gent ten onder ging in de crisisjaren
1930-1931 ging hij vier jaar doorstuderen aan de Koninklijke
Academie aldaar. Als kunstschilder had hij tentoonstellingen van zijn
werk, was hij caricaturist bij een dagblad, ontwierp hij theaterdecors,
enz.
Hoewel hij na 12 jaar verblijf in 1939 tot Belg was genaturaliseerd,
werd hij op 31 juli 1943 via het SS-verzamelkamp Mechelen naar
Auschwitz gedeporteerd, waar hij bij aankomst vergast werd.
Onverwacht kreeg Daniel Poteau onderstaande informatie toegestuurd over de rabbijn van Gent.
Uit het Sipo-SD-dossier blijkt dat de rabbijn eerst in Den Haag gevestigd was.
Michael LUSTIG, geboren 27-08-1891 in Nowy Sacz (Polen).
Hij kwam in 1921 naar Gent vanuit Den Haag. Hij was gehuwd met Regina
Gutwirth en had drie kinderen.
Hij werd metzelfde konvoor XXI als zijn vriend Simelovitz vanuit het
SS-verzamelkamp Mechelen naar Auschwitz gedeporteerd op 31-07-1943. Ze
werden beiden bij aankomst vergast.
Een zeldzame foto : Kopl Simelovitz en verloofde Florine in betere tijden (1938)
Uit zijn reeds 60 badzijden omvattende biografie stuurde hij een
samenvating van één pagina naar de tientallen corresponden die hem
reeds hielpen bij zijn research. We drukken die hieronder graag af.
The artist painter Kopl Simelovitz 1900-1943, an outline of his biography
Kopl Simelovitz (Kopelis Simelovicius in Lithuanian) was born August
13, 1900 in (the Jewish shtetl of) Shadoa, czarist Russia, today
Seduva, Lithuania. Little is known about his parents (Hirsch and Pesha
Behr). Jews had to suffer pogroms in 1905, 1907… 1923…In 1915 (WW I) Jews were expulsed from the Pale of Settlement, the 25
gubernias where Jews had been permitted to live, and forced into
central Russia. Kopl fled with his mother (all others killed?) to
Vitebsk, Belarus today, where he possibly knew Marc Chagall (no proof).
He likely was an art student (with Jehuda Pen?). In 1919 mother and son
got back to Shadoa where he was an art teacher at the local shuel. He
is said to have joined the He-halutz (meaning “Pioneers”, a Zionist
youth movement in Eastern Europe).In 1924 he emigrated to Palestine, since 1516 a Turkish province but
under British mandate since 1918, after WW I. He went as a member
of the Gdud ha-havoda (Labour batallions) that built roads, etc. He
told afterwards that he had also been a shepherd and finally was a
photographer in Haifa. As to his saying, he was unhappy and contacted
his uncle Samuel Behr in London. Samuel owned a major frozen eggs
import firm with a huge storage depot in Shangai and had just put
up a subsidiary for continental Europe, in Gent (Ghent), BelgAdvertentie (4)