Vasten in de joodse en moslim-traditie

De eerste van twee thema-ontmoetingen tussen leden van de LJG Amsterdam en de Turkse moskee-organisatie Milli Gorus was een groot succes. De opkomst was groot, de belangstelling voor wat de rabbijn en de moefti vertelden evenzeer.


Zaterdagavond 2 oktober, uitgaande sjabbat: in de Soeka op de eerste
verdieping van de sjoel aan de Avraham Soetendorpstraat zitten ca. zestig mannen en vrouwen geanimeerd
met elkaar aan de tafeltjes te praten. Van de vrouwen dragen er
minstens 15 bontgekleurde hoofddoeken, velen van de mannen dragen een
gekleurde of zwarte keppel. Op een grote tafel in het midden thee en
koffie, en veel fruit en andere zoetigheid.

Harry Polak, voorzitter van de commissie Dialoog, heet de aanwezigen
welkom en geeft, na een korte introductie van het doel van de
bijeenkomst, het woord aan rabbijn Menno Ten Brink. Deze begint de
bijeenkomst met het maken van Havdala. Hij legt de Turkse gasten uit
wat Sjabbat betekent in de joodse traditie, verklaart de symbolen die
bij Havdala horen: de meerpittige Havdalakaars, de wijn en de
‘besamim’, het vaatje met geurige kruiden (in dit geval kruidnagelen).
Na het zeggen van de brachot vertelt de rabbijn over de betekenis van
de Soeka, en legt uit wat de symboliek is van de Loelav en de
Etrog.  


Haci Karacaer, Rachel Reedijk, rabbijn ten Brink, Moefti Hulusi Unye, Harry Polak

Het thema van de bijeenkomst is de betekenis van Vasten, in de joodse
en is de islamitische traditie. Rabbijn ten Brink begint met een
simpele opsomming van wat met Jom Kipoer niet mag. Hij noemt de andere
vastendagen in de joodse kalender (10 Tevet, 7 Tammoes, 9 Av en 3
Tisjri) en legt uit dat die vier dagen alle direct verband houden met
wat er met de tempel in Jeruzalem gebeurde.  “Als je vast smeek je
Goddelijke interventie af.”

Moefti (opper-imam) Mehmet Hulusi Unye neemt de microfoon over. Hij verontschuldigt zich voor zijn gebrekkige Nederlands.
Hij vertelt dat de Ramadan, de heiligste maand voor moslims, de vijfde
zuil is waar de Islam op steunt. Gelovige moslims nemen de verplichting
op zich om tussen zonsop- en ondergang niets te eten of te drinken noch
sex te hebben. In de maand Ramadan, de ‘sultan van de maanden’ is de
Kor’an aan Mohammed de profeet gegeven. Dit jaar begint de Ramadan
http://www.infoplease.com/spot/ramadan1.html op 15 oktober.

Moskeeën worden van boven tot onder schoongemaakt en waar nodig
geverfd, minaretten worden versierd met spandoeken waarop de Ramadan
wordt welkom geheten, en tijdens de meestal stampvolle diensten is de
imam verantwoordelijk voor het ordelijk verloop.

Bij de mensen thuis staat de Ramadan heel sterk in het teken van eten:
er worden moeilijke gerechten bereid die bij voor keur ook lang
houdbaar zijn. Het is traditie om minsten twee mensen extra aan tafel
uit te nodigen om de vasten mee te breken. Ramadan is een feestelijk
gebeuren.

Het doen van goede daden en het geven van aalmoezen zijn onlosmakelijk
met de Ramadan verbonden, geld of goederen worden onder
minder-bedeelden uitgedeeld. En bij het einde van de Ramadan gaat
iedereen bij elkaar op bezoek, stuurt kaarten, en tegenwoordig ook
emails en sms-jes.

Uit de zaal komt een vraag wat de motivatie in de Islam is om te
vasten: “Allereerst”, zo antwoordt de moefti in rad Turks, dat vertaald
wordt door Milli Gorus directeur Haci Karacaer, “is het een gebod van
Allah. Je lichaam krijgt rust, en jijzelf hebt de gelegenheid om je te
bezinnen en je te realiseren dat er mensen zijn die altijd dat
hongergevoel hebben omdat ze nooit voldoende te eten hebben.”

Advertentie (4)