Met een concert door Santo Servicio, het koor van de Esnoga, vierde chazzan Abraham Lopes Cardozo in een afgeladen Uilenburger Synagoge zijn 90e verjaardag. Het werd een avond met warme gevoelens, prachtige muziek en veel herinneringen.
Het 17 man sterke koor Santo Servicio*, dat onder de gedreven
dirigent-zanger Barry Mehler na 63 jaar zwijgen als een foenix is
herrezen, opent het concert met Baruch Haba.
Leden van Santo Servicio voor aanvang van het concert
Chazan Abraham Lopes Cardozo, die voorafgaand aan de uitvoering al door
vele aanwezigen hartelijk begroet en gefeliciteerd is, komt van achter
uit de sjoel naar de zangers toe en zingt mee: een van de vele
bijzondere momenten van deze avond. Lopes Cardozo zong immers van 1922
tot 1939 eerst als koorknaap en later als jongvolwassen man in het
koor, tot hij in 1939 beroepen werd om als cantor naar Suriname te gaan.
Lopes Cardozo belichaamt de levende herinnering aan de muziekcultuur
van de Portugees-joodse gemeenschap van voor de oorlog. Gedurende de
avond zal hij diverse keren uit zijn rijke herinnering putten en
fragmenten van synagogale muziek voorzingen, tot hilariteit van het
publiek ingeleid met de woorden ‘ik ken het uit mijn hoofd’. In de zaal
worden sommige bekende melodieen zachtjes meegeneuried.
In gesprek met Barrry Mehler vertelt Lopes Cardozo over Santo Servicio
van voor de oorlog, een koor van vrijwilligers, bestaande uit ruim 25
mannen en tegen de 20 jongens. Destijds beroemde zangers als de tenor
Giacomo Aletrino maakten deel uit van het koor.
Abraham Lopes Cardozo, Barry Mehler en het waardevolle zwarte boekje
Ontroerend is het moment waarop de chazzan een klein, in zwart leer gebonden
boekje te voorschijn haalt. “Hierin staat de hele Seder Chazanoet van
de Snoge. Ik ging als jongen elke dag met mijn vader naar de Snoge en
heb alle 140 pagina’s uit het origineel overgeschreven. Het is een
handleiding voor de chazzan voor alle diensten gedurende het hele joodse jaar, een
soort spoorboekje. Alles staat erin, en ik heb alle traditionele melodieen erbij genoteerd zodat ik ze niet zou vergeten. Ik
wist wel dat de kans heel klein was dat ik in Amsterdam als chazan aan
de slag zou kunnen. Het boekje is over de hele wereld met mij mee
gereisd, en nu breng ik het thuis.” Waarna hij het boekje overhandigt
aan Bram Palache, Parnaslid van de PIG en zelf een van de zangers uit
het nieuwe Santo Servicio.
Het programma van de avond werd muzikaal gevuld door Santo Servicio
en een mannenkwartet. De traditioneel getoonzette Halil’s voor 1e en 2e
‘Paaschdag’ werd
telkens met heldere, nog steeds krachtige stem voorgezongen door de
chazzan. Vocaal hoogtepunt van de avond
was het door de vier solostemmen uitgevoerde ‘Miezmor l’Dawied’, een
compositie van Victor Schlesinger. Die muziek had meer dan 60 jaar niet
in Amsterdam geklonken en kon worden uitgevoerd dankzij de hulp van de
kleindochter van de componist, Anna Schlesinger die zelf bij het
concert aanwezig was.
Het concert wordt besloten met een werk van L.A. Benavente, Sjier
Hamangalot l’Dawied Samachtie, waarna de synagoge werd omgebouwd tot
receptieruimte waar de vele aanwezigen het (alcoholvrije) glas konden
heffen op de gezondheid van Abraham Lopes Cardozo.
De jarige ontmoet een aangetrouwde achternicht&nb