Jordanie heeft aangekondigd een vijfde minaret te willen bouwen op de Tempelberg. De Israëlische autoriteiten reageren positief, omdat door de bouw van de nieuwe minaret de macht van de Palestijnen kan worden ingeperkt.
Jordanie was tot de oorlog van 1967, waarbij Israël heel Jeruzalem veroverde, verantwoordelijk voor het bestuur van het deel van Jeruzalem waar de Tempelberg ligt. Bij het Israëlische Jordaanse vredesverdrag van 1994 is Israël accoord gegaan met de speciale positie die het land op historische gronden inneemt m.b.t. de moslimheiligdommen op de Tempelberg. De Palestijnse autoriteit heeft halverweg de jaren ’90 zelf een Moefti in Jeruzalem aangesteld, in de hoop de zeggenschap van Jordanie te verminderen. Sinds het begin van de tweede intifada is de invloed van dat land op het beheer van de Tempelberg overigens sterk afgenomen.
Arabische bronnen melden dat de Israëli’s het bouwvoorstel van buurland Jordanie niet afwijzen. Ook ontkennen Israëlische ambtenaren niet dat het ter compensatie wellicht mogelijk is voor joden om op een of andere manier Har HaBait (in het Hebreeuws) te bezoeken.
De stallen van Salomo
Niet alle geluiden m.b.t. de bouwplannen zijn overigens positief. De werkzaamheden voor zo’n vijfde minaret zouden de status quo van ‘Haram al-Sharif’, zoals de Tempelberg in het Arabisch heet, in gevaar brengen, is de mening van Dr. Yitzhak Reitervan het Jerusalem Institute of Israël Studies. “Bovendien zouden joodse of christelijke gelovigen aanspraak kunnen gaan maken om zelf ook constructies aan te brengen op de de Tempelberg.
“Wij hebben geen lont in het kruitvat nodig”, aldus een woordvoerder van de Israëlische regering. Bovendien wordt aan Israëlische zijde ontkent dat er al een formeel verzoek zou zijn gedaan door het buurland.
Archeologen maken zich om andere redenen zorgen over de bouwplannen. Dr. Eilat Mazar, lid van de (politiek niet gebonden) Commissie voor de preventie van verwoesting van oudheden, vergelijkt het cultururhistorisch belang van de Tempelberg met dat van de Egyptische piramides. “Zonder grondig vooronderzoek en supervisie is bouwen op de Tempelberg volstrekt onverantwoordelijk.” Volgens de archeologe worden allerlei argumenten gebruikt om op de heilige plek grootschalig te bouwen. “Een paar jaar geleden wilde men een ondergrondse nooduitgang aanleggen vanuit de Stallen van Salomo, op zichzelf een goed argument. Maar de eigenlijke bedoeling was het blootleggen van wat gezien wordt als de grootste moskee in heel het Midden-Oosten, gelegen onder een hoek van de Tempelberg. Die operatie gebeurde geheel zonder archeologisch toezicht van Israëlische zijde, zoals b ij wet geregeld is. Vele tonnen historisch materiaal zijn daarbij voorgoed verloren gegaan.” Begin september heeft de Israël Antiquities Authority een dump van historisch materiaal weten te voorkomen. Mazar stoort zich aan het gebrek aan zorg voor de heilige plek. “De Tempelberg verkeert in zorgwekkende toestand, en een deel ervan staat zelfs op instorten, weten we. Maar de islamitische beheerders bekommeren zich alleen om de moskeeën, niet om de plek zelf.”
Volgens Haaretz van 27 september is het gevaar voor instorting zelfs zo groot dat het aantal gelovigen dat tijdens de komende vastenmaand Ramadan de heilige plek mag bezoeken zal moeten worden beperkt. Tijdens de Ramadan worden honderdduizenden moslims op de heilige plaatsen verwacht. Inmiddels zijn de muren van de Stallen van Salomo zowel binen als buiten van stutten voorzien.
De waarschuwing voor de gevaarlijk
