Een Apeldoorns echtpaar wil op korte termijn een gedenkteken oprichten voor Apeldoornse joden die in de oorlogsjaren tijdens de holocaust zijn omgebracht. De gemeente Apeldoorn staat achter het initiatief en heeft als eerste aanzet 3000 euro ter beschikking gesteld.
Hoewel zich sinds 1950 op de joodse begraafplaats aan de Arnhemseweg
een herdenkingsmonument bevindt, achten Bert en Carry Huiskamp het
wenselijk een locatie aan te wijzen die aanzienlijk meer opvalt.
“Iedereen moet het monument kunnen zien opdat men herinnerd wordt aan
de verschrikkingen waaraan joodse burgers uit Apeldoorn zijn
blootgesteld. Het zou dan ook mooi zijn om het monument bij de synagoge
aan de Paslaan te laten plaatsen.”
Het echtpaar Huiskamp zegt op het idee te zijn gekomen door het plan
van Arend Disberg, die het initiatief heeft genomen om de slachtoffers
van het werkkamp Rees ter herdenken. “Ook die Apeldoorners krijgen
geheel terecht een monument op een goed zichtbare locatie. Voor degenen
die uit Het Apeldoornse Bosch zijn weggevoerd is ook een monument
opgericht. Jaarlijks is er een zeer plechtige en waardevolle herdenking
in het Prinsenpark. De joodse Apeldoorners zou men op een dergelijke
wijze moeten herdenken.”
Carrie Huiskamp is de dochter van Wim van Biene, een joodse
Amsterdammer die in 1935 de hoofdstad verruilde voor Beekbergen. “Mijn
vader heeft een voorgevoel gehad van wat zou kunnen gebeuren. In
Amsterdam althans. In Beekbergen waande hij zich veilig. Toch was hij
een van de eerste joden die al in 1941 zijn gedeporteerd. Nu ik ouder
word, vind ik dat ik een daad moet stellen”, zegt de Apeldoornse
initiatiefneemster. “Ter nagedachtenis aan mijn vader en aan allen in
Apeldoorn die de holocaust niet hebben overleefd.”
Van Biene maakte deel uit van een wraakactie van de bezetter. Als
represaille voor een verzetsdaad werden her en der in Gelderland met
medewerking van Nederlandse politiemannen joden opgepakt en naar
Mauthausen afgevoerd, waar ze kort daarop stierven. De grote
deportaties hadden later in de oorlog plaats. Ruim 600 joden uit
Apeldoorn overleefden de slachting niet.
Rob Lezer, de voorzitter van joodse gemeente Stedendriehoek, staat
positief tegenover een monument bij de synagoge aan de Paslaan. Dat
zegt hij daags voor Jom Kipoer, de Grote Verzoendag waarop joden onder
meer hun doden herdenken. “Ik vind het indrukwekkend dat mensen met een
dergelijk voorstel komen. Morgen vergaderen we erover met ons bestuur
en begin oktober hebben onze leden het laatste woord wanneer we voor
een jaarvergadering bijeenkomen. De familie Huiskamp kan op mijn steun
en sympathie rekenen.”
Bron: www.destentor.nl
