Het VARA-programma Zembla herhaalt de documentaire ‘Zwijgen over Israël’ (okt. 2003) waarin een beeld geschetst wordt van de vriendschap tussen Nederland en Israël, die altijd erg hecht was. Maar hoe is dat nu?
Uitzending: zaterdag 21 augustus om 11.23 uur op Nederland 3
“We accepteren dingen van Israël die we van geen enkel ander land zouden accepteren.” Dat zegt H. van Mierlo, voormalig minister van Buitenlandse Zaken in de Zembla-aflevering ‘Zwijgen over Israël”. “Dat heeft te maken met de oorlog. Er zijn wel heel erg veel joden uit Nederland weggehaald. Ik heb het gevoel dat er vanuit verborgen schuldgevoelens anders naar Israël wordt gekeken.”
Zembla schetst een beeld van de vriendschap tussen Nederland en Israël, die altijd erg hecht is geweest. In de jaren ’70 steunde toenmalig minister van Defensie Vredeling Israël met wapenleveranties, zonder zelfs zijn eigen premier Den Uyl daarover in te lichten: ‘Staatsrechtelijk hoort het niet, maar ik heb altijd zeker geweten dat ik handelde uit naam van het Nederlandse volk.’ Nederland heeft de politiek van Israël altijd gesteund, maar daarin lijkt sinds kort enige kentering te komen. Oud-minister van Buitenlandse Zaken H. van den Broek: ‘Ik vind dat ook Israël ter verantwoording moet worden geroepen over datgene wat het land nalaat om een voedingsbodem van verzet en weerstand te breken.’
Veel joden zien Israël nog steeds als een veilige vluchthaven en dat verklaart waarom zij emotioneel reageren op verwijten aan Israël. ‘Wij vinden dat de schuld eenzijdig bij Israël gelegd wordt en aangezien wij ons identificeren met Israël, ervaren wij dat als anti-joods’, aldus de orthodoxe rabbijn Evers.
Kritiek op Israël wordt daarom nogal eens gezien als antisemitisme. In Zembla komen niet alleen politici, maar ook journalisten en columnisten aan het woord die daar ervaringen mee hebben. RTL-correspondent C. Mus zegt dat hij na een kritische uitzending over Israëlische acties in bezet gebied regelmatig bedreigende telefoontjes krijgt: ‘We weten je te vinden als je terug in Amsterdam bent.’ H. Meyer, lid van Een Ander Joods Geluid, is voor verrader uitgemaakt. In Zembla zegt hij: ‘Op het moment dat je kritiek hebt op die onmenselijke daden, zoals het vernietigen van huizen, dan ben je antisemiet. Israël is dus boven alle kritiek verheven.’
In Zembla leggen Eitan Margalit, de Israëlische ambassadeur in Nederland, en Ronnie Naftaniel, directeur van het Centrum voor Informatie en Documentatie Israël (CIDI), uit waarom zij altijd alert reageren op kritiek.