Na drie jaar grondige opknapwerkzaamheden en interne herindeling is het wereldberoemde museum in Jeruzalem waar acht van de Dode-Zeerollen en nu ook de Aleppo Codex wordt bewaard, vorige week door president Moshe Katsav heropend.
Het in 1965 geopende Heiligdom van het Boek
is een van de meest opvallende bouwwerken in Israël en behoort tot het
Israël Museum. De Amerikaanse architecten Armand Bartos en Frederick
Kiesler hebben zich laten inspireren door wat er in Qumran gevonden is.
Het gebouw heeft de vorm van een deksel van een kruik waarin een rol
werd bewaard. De zwarte basalten muur en het witte gebouw in kruikvorm
symboliseren de strijd tussen de ‘zonen van de duisternis’ en de ‘zonen
van het licht’, een thema dat vaak voorkomt in de manuscripten.
De witte tegeltjes op het bijzonder gevormde dak van het museum zijn
vervangen, zodat de koepel weer als vanouds oogverblindend straalt.
De tentoongestelde delen van de Dode Zee-rollen liggen nu schuin met
een hoek van 25 graden. Dat was noodzakelijk omdat de rollen door de
vorige, staande positie schade zouden kunnen oplopen onder invloed van
de zwaartekracht. Bij de renovatie binnen zijn verder de vitrines
vernieuwd en van onbreekbaar glas voorzien. In de vitrines liggen naast
voorwerpen van de Qumrangemeenschap, ook nooit eerder tentoongestelde
fragmenten van andere tekstrollen.
De Dode-Zeerollen werden ontdekt in elf grotten bij Khirbet Qumran aan
de noordwestelijke oevers van de Dode Zee. Het betreft bijbelse,
apocriefe en sektarische geschriften uit de periode van de derde eeuw
voor Christus tot de eerste eeuw na Christus in de talen Hebreeuws,
Aramees en Grieks. In het Heiligdom van het Boek kan het publiek de
eerste zeven manuscripten zien, die bedoeïenen in 1947 vonden, en de
tempelrol, die archeologen in december 1956 ontdekten. Elders in
Jeruzalem, in de kelders van het Rockefeller Museum, bevinden zich
duizenden fragmenten, die niet voor het publiek toegankelijk zijn.
De Aleppo Codex, het oudste Hebreeuwse manuscript met de volledige
tekst van het Oude Testament dat tot nu toe is gevonden, is nu ook in
het Heiligdom van het Boek ondergebracht. De codex werd meer dan
duizend jaar geleden in Palestina geschreven door Shlomo Ben-Buya’a.
Via Egypte kwam het manuscript in Syrië terecht, waar de joodse
gemeenschap het gedurende zeshonderd jaar bewaarde. Bij anti-joodse
rellen in 1947 raakte de codex zwaar beschadigd. In 1958 kwam de tekst
in Israël terecht. De restauratiewerkzaamheden duurden zes jaar.
De directeur van het Heiligdom van het Boek, Dr. Adolfo Roitman, zei
dat hij en de meeste wetenschappers er nog steeds van uitgaan dat er in
Qumran tweeduizend jaar geleden een religieuze sekte woonde, die
misschien behoorde tot de Essenen*. In wetenschappelijke kringen is
daarover de laatste jaren twijfel ontstaan. Enkele archeologen zeggen
dat het een normale nederzetting betrof, die niet verschilde van andere
in het oude Israël. Ook zouden de rollen niet uit de bibliotheek van
Qumran afkomstig zijn, maar uit diverse bibliotheken in Jeruzalem.
Joden zouden deze naar Qumran gebracht hebben, om ze te beschermen
tijdens de Eerste Joodse Opstand tegen de Romeinen in 66 tot 73 na
Christus.
Volgens Roitman is er geen afgeronde theorie die alles verklaart. Maar
de meeste verschijnselen vallen nog steeds uit te leggen met de theorie
dat er een religieuze sekte in Qumran leefde. “Maar laten we zien wat
verder onderzoek oplevert”, zei hij.
