Filmregisseur Billy Wilder: meester van de ‘final cut’


Billy Wilders comedy The Apartment wordt deze week opnieuw uitgebracht. De klassieker uit 1960 was één van de vele hoogtepunten in Wilders indrukwekkende carrière. Op de website van inernetprovider planet.nl een overzicht van leven en werk van deze onvergetelijke regisseur.

Billy Wilder hanteerde gedurende zijn loopbaan als regisseur tien
geboden. De eerste negen daarvan waren ?gij zult het publiek niet
vervelen,? de laatste was ?gij zult beslissen over de eindmontage,? of
zoals de Amerikanen dat noemen: final cut. De in Oostenrijk geboren
Billy Wilder was niet alleen één van Hollywoods meest talentvolle
regisseurs die in alle genres thuis was en vele klassiekers maakte, ook
legde hij met inzicht, humor, vakmanschap en dialogen waar de vonken
vanaf vlogen vaak op briljante wijze de zenuwen van de moderne
Amerikaanse maatschappij bloot. Één van Wilders klassiekers, The
Apartment uit 1960, krijgt deze week in Nederland een re-release.

De kleurloze kantoorklerk C.C. Baxter (Jack Lemmon) geniet weinig
aanzien bij het verzekeringsbedrijf waarvoor hij werkt. Om hogerop te
komen probeert hij  een wit voetje bij zijn baas halen. Hij leent
zijn flat uit zodat de baas kan rommelen met zijn nieuwe vriendin.
Terwijl zij zich vermaken zwerft Baxter eenzaam over straat. Hij moet
kiezen tussen zijn ambities en zijn gevoelens als de vrouw op wie hij
heimelijk verliefd is, het liftmeisje Fran Kubelik (Shirley MacLaine),
de minnares van zijn hoogste baas blijkt te zijn….
De film draait vanaf dit weekend in Filmmuseum Cinerama in Amsterdam en Het Filmhuis in Den Haag.

Billy Wilder (geboren 22 juni 1906, gestorven 27 maart 2002) begon met
het studeren van rechten, maar advocaat zou hij nooit worden. Na zijn
studie begon hij als journalist bij een krant in Wenen. Later vertrok
hij naar Berlijn om te gaan schrijven voor de grootste tabloid van de
stad. Zijn interesse voor het schrijven van scenario?s leidde in 1929
tot zijn eerste script Der Teufelsreporter, een jaar later gevolgd door
Menschen am Sonttag (1930). Al snel maakte Wilder naam als één van de
beste scenaristen in Duitsland. Elf scripts en films later kwam er een
abrupt einde aan zijn Duitse carrière toen Adolf Hitler in 1933 aan de
macht kwam en de joodse Wilder geen andere keus had dan zijn land
ontvluchten.

Eerst vluchtte Wilder naar Frankrijk, waar hij samen met Alexander
Esway Mauvaise Graine (1934) regisseerde. Na dit regiedebuut werd het
voor Wilder echter ook te gevaarlijk in Frankrijk en vluchtte hij naar
Amerika, waar hij zich in Hollywood settelde opnieuw in de
filmindustrie te beginnen. Wilder trok in bij acteur Peter Lorre (The
Man Who Knew Too Much), die hem Engels leerde en waar hij driftig
scenario?s begon te produceren. De eerste die in productie ging was de
musical Music in the Air, maar zijn samenwerking met scenarist Charles
Brackett bleek het meest succesvol en leverde classics op als Mitchell
Leisens Midnight (1939), Ernst Lubitsch?s Ninotchka (1939) en Howard
Hawks? Ball of Fire (1941).

Lees verder op www.planet.nl

Advertentie (4)