Kabbalah, de verzamelnaam voor een lange traditie van eeuwenoude joodse mystiek, lijkt een ware hype te worden. Sinds Madonna haar naam veranderde in Esther, Hebreeuwse letters in haar videoclip introduceerde en haar naam verbond aan het Kabbalah Centre, is Kabbalah voor iedereen.
Wat door de eeuwen heen een
moeilijk toegankelijke leer was, die door een handjevol, meestal
joodse, aanhangers werd bestudeerd, is nu op weg een ware hype te
worden. Buiten de joodse gemeenschappen is er nieuwsgierigheid, gevoed
door de groeiende esoterische belangstelling wil men meer weten over de
geheimzinnige joodse letters en de geheimen die achter deze mystieke
leer verscholen liggen.
In de VS is al jaren het Kabbalah Centre van de familie Berg actief.
Als je www.kabbalah.com intoetst,
kom je er virtueel terecht. Op een hedendaagse, populaire manier wordt
Kabbalah aangeprezen alsof het een artikel in de supermarkt betreft.
De rabbijnen Berg en aanverwanten zijn zeer bedreven in het verkopen van hun kennis en vooral van hun cursussen en produkten.
Het mooie ervan is dat de vaak ondoorzichtige en ingewikkelde principes
voor het eerst in de geschiedenis heel duidelijk en simpel worden
uitgelegd. Het lastige ervan is dat de kennis zo toegankelijk wordt dat
de krachten die het kan oproepen kunnen worden misbruikt of over het
hoofd gezien. Niet voor niets bestaan er verhalen over Golems, wezens
van klei die door Hebreeuwse toverformules tot leven worden gewekt om
vervolgens dood en verderf te zaaien. En wordt de betekenis van het
woord Abra-ke-adabra (ik zal creëren wat ik spreek) ontleend aan het
Hebreeuws.
Maar hoe wordt Kabbalah nu uitgelegd door minder bedreven marketing
managers, binnen onze eigen joodse gemeenschappen of daarbuiten.
Sjef Laenen in zijn boek Joodse Mystiek geeft de volgende definitie:
“Joodse mystiek ligt verankerd in het jodendom, waarin een levende God
zich manifesteert in de gehele schepping, in zijn openbaring aan het
volk Israël op de Sinai en in de Tora. Ook het Hebreeuws, de Heilige
Taal Gods waarin de Tora geschreven is, vormt één van de peilers van
het jodendom en dus van de joodse mystiek. Deze taal vormde de sleutel
tot de diepste geheimen van de Schepper en de schepping. In de
beschrijving van de mystieke ervaringen van joodse mystici uit alle
mystieke stromingen nemen deze elementen een belangrijke plaats in.”
De oorsprong van de Kabbalah is onbekend. Sommigen leggen die voor het
tijdstip van de Schepping of bij de visioenen van Jecheziël, anderen
bij de aartsvader Awraham. Hij zou de schrijver zijn van één van de
mystieke basisteksten, het “Sefer Yetzirah” (Het boek van de Schepping).
Het interessante is dat Kabbalah in verschillende periodes van de
joodse geschiedenis steeds weer de kop opduikt, zoals ook nu, in onze
tijd, het geval is.
Er zijn verschillende Kabbalistische stromingen, ontstaan in verschillende tijdperken.
Zo wordt er meestal een onderscheid gemaakt tussen Klassieke,
Luriaanse, Chassidische en Christelijke Kabbalah. De meeste van deze
stromingen maken gebruik van de Levensboom met de tien Sefirot (sferen) of kwaliteiten van God, de vier werelden, de betekenis van de Hebreeuwse letters en allerlei meditatieve technieken.
De vier werelden zijn Atsiloet (emanatie), Beriah (schepping), Yetsirah (handeling) en Assiyah (handeling), oftewel de spirtiuele, intellectuele, emotionele en fysieke wereld.
De tien Sefirot zijn: Keter (kroon), Chochma (wijsheid), Bina (inzicht), Chesed (genade), Gevura (oordeel of kracht), Tiferet (schoonheid), Netzach (vasthoudendheid), Hod (majesteit), Yesod (fundament), Malchoet (koninkrijk).
Al deze archetypen