Wordt Amerika antisemitisch?


De haat heeft nooit voet aan de grond gekregen in de relatief korte Amerikaanse geschiedenis.

“De kern van het antisemitisme is dat je de schuld geeft voor problemen die moeilijk te
begrijpen zijn”, zegt Ken Jacobson van de Anti-Defamation League (ADL)
in New York. En schuldigen zoeken is precies wat veel mensen in de VS
doen nu de wederopbouw van Irak een bloedige en moeizame onderneming
blijkt. ?In de hele wereld, en ook in dit land, vragen mensen zich af
waarom we ten strijde zijn getrokken tegen Irak. Dat schept het
perfecte klimaat voor antisemitische samenzweringstheorieën.?
Onder de neoconservatieve ideologen van de oorlog in Irak
bevinden zich heel wat Joden. Binnen de regering waren onderminister en
adjunct-staatssecretaris van Paul Wolfowitz en Douglas Feith vurige
pleitbezorgers van de oorlog. Het Pentagon telt heel wat Joodse
adviseurs (onder wie voormalig IDB-voorzitter Richard Perle) en ook bij
de neoconservatieve persorganen (The Weekly Standard) en denktanks
zoals de Council on Foreign Relations en het American Enterprise
Institute waren het vaak Joodse journalisten en academici die in de pen
klommen om voor een aanval op Irak te pleiten.

.Het Joodse aandeel in het Amerikaanse “ten oorlog” heeft de indruk gewekt dat de
meerderheid van de Amerikaanse de oorlog steunde, zogezegd ten voordele
van de staat Israël. Die indruk is verkeerd: uit verschillende
opiniepeilingen is gebleken dat de Joodse gemeenschap diep verdeeld was
over de kwestie. De Joden in de VS spelen nu een prominente rol in de
vredesbeweging, net als dertig jaar geleden tijdens de Vietnamoorlog.
En de eigenlijke beslissing werd genomen door president George W. Bush,
minister van Defensie Donald Rumsfeld en nationaal veiligheidsadviseur
Condoleeza RiceMaar de feiten kunnen van weinig belang
zijn voor mensen die een zondebok zoeken, zeker als de situatie in Irak
blijft verslechteren. ?Er zijn geen massavernietigingswapens gevonden,
en dus gaat er veel aandacht naar de schuldvraag”, zegt rabbijn Marvin
Hier, stichter en directeur van het Simon Wiesenthal Centrum in Los
Angeles. “Veel mensen vragen zich af waarom we dit gedaan hebben. En
sommigen zullen zeggen “Israël? – en dan krijg je de gebruikelijke
stereotypen.”
.De rabbijn vreest dat niet enkel de
verkiezingen de latente haat in de VS zullen doen opladen. Er is ook
nog “Passion”, de nieuwe film van acteur en regisseur Mel Gibson die de
laatste uren van Jezus Christus dramatiseert. De film, die eind deze
maand in de zalen komt, wordt geprezen door de conservatieve katholieke
pers, maar heel wat Joden zijn niet te spreken over de manier waarop
hun volk wordt afgeschilderd als nodeloos wreed – erger dan de Romeinse
bezetter. “Het gaat over de goeden tegen de slechten, en de Joden zijn
de bad guy”, zegt Hier, die de film al tweemaal heeft gezien.
De voorzitter van het Wiesenthal Centrum staat niet
alleen in zijn kritiek. Paula Fredriksen, een theologe aan de
universiteit van Boston die het script bestudeerde met enkele
collega?s, vindt dat Gibsons film “een weergave is van het traditionele
christelijke anti-Joodse discours” Fredriksen publiceert deze maand
nog een opiniepeiling waaruit blijkt dat 25 procent van de Amerikanen
gelooft dat Joden verantwoordelijk zijn voor de dood van Christus. De
theologe vreest dat Gibsons film die verkeerde opvatting zal
versterken. “We zeggen niet dat er pogroms gaan plaatsvinden als gevolg
van de film. Maar we zijn erg bezorgd dat de vooruitgang die geboekt
werd in de relaties tussen de christelijke en de Joodse cultuur zal
teruggedraaid worden.? Hier vreest dat de film wel voor anti-Joods
geweld kan zorgen in het buitenland, “waar de haat een hausse kent die
niet meer gezien werd sinds de Tweede Wereldoorlog.” <

Advertentie (4)