Als zelfs de premier en de minister van Defensie vinden dat Israël in Gaza niets te zoeken heeft, hoe lang moet de bezetting dan nog doorgaan? Als het aan de demonstranten ligt vertrekt Israël vandaag nog.
Na het bloedvergieten van de afgelopen week kunnen veel Israëliers de
verleiding niet weerstaan vergelijkingen te trekken tussen Libanon toen
en de Gazastrook nu.
En wat vertelt de regering de ouders van soldaten die sneuvelen voor
het moment zal aanbreken waarop het moeder, ik ben weer thuis door de
zaktelefoons klinkt?
Moeder, ik ben weer thuis! Dat was de kop op de voorpagina van een
Israëlische krant bij een foto van opgeluchte jonge soldaten die met
hun zaktelefoons hun familie bellen. Het was voorjaar 2000, kort nadat
de laatste Israëlische pantservoertuigen in zuidelijke richting de
Libanese grens waren gepasseerd. Een volle achttien jaar na de invasie
was het leger terug in het vaderland.
De terugtrekking uit Libanon werd bespoedigd door acties van ‘De Vier Moeders’,
oorspronkelijk een organisatie van ouders van gesneuvelde soldaten. De
Israëlische vredesbeweging was destijds in haar hoogtijdagen, maar is
sindsdien in slaap gevallen.
Zaterdagavond verzamelden zich op het Rabinplein in Tel Aviv tussen de
120.000 (officiële bronnen) en 200.000 (deelenemers) demonstranten,
onder de leuze Ga weg uit Gaza en begin overleg met de Palestijnen.
Het was voor het eerst sinds het begin van de intifada dat
parlementaire en buitenparlementaire groepen die een hervatting willen
van het onderhandelingsproces, gezamenlijk hun aanhang op de been
brengen. De demonstratie was al lang voor het recente bloedvergieten in
Gaza gepland.
Een gedetailleerd verslag van de demonstratie is te lezen op Israëlinsider.com .
Premier Ariel Sharon vindt dat Israël Gaza moet verlaten, maar hij
wordt gegijzeld gehouden door zijn eigen Likud. Een meerderheid in die
partij heeft zich eerder deze maand in een referendum tegen een
terugtrekking uitgesproken. Door die uitslag wanen de kolonisten en hun
lobby binnen Israël zich sterker dan ooit. Toch is Yossi Sarid,
parlementslid van de linkse partij Yachad, ervan overtuigd dat de
gebeurtenissen van de afgelopen dagen een nieuwe lente inluiden voor de
vredesbeweging. “In de komende dagen voorzie ik het begin van een
volksopstand,” zei hij in het parlement. “Het publiek zal onze leiders
snel en compleet uit Gaza verdrijven.”
Sommige ouders van gesneuvelde soldaten kunnen hun bitterheid over de
partij van Sharon niet bedwingen. Acteur Moshe Vishinski zei in een
vraaggesprek met de Israëlische radio dat hij de begrafenis van zijn
oudste zoon demonstratief had willen laten vertrekken van het
hoofdkwartier van Likud in Tel Aviv. “Mijn zoon is naar Gaza gestuurd
door leden van die partij,” klaagde hij. “De premier wilde hem er weg
hebben. Het spijt me te moeten zeggen dat we in een land leven dat niet
functioneert. Het leger is van ons allemaal, maar we worden geregeerd
door de leden van de Likud.”
Die uitspraken bevatten een dosis populisme. Ook als de Likud op 2 mei
het terugtrekkingsplan zou hebben aanvaard, was er nog geen eind zijn
gekomen aan het geweld. Sharon wil de ontruiming van de nederzettingen
en de terugtocht immers pas in de tweede helft van 2005 uitvoeren. Dat
is één van de zwakke kanten van zijn plan. Maar het zwakste punt is de
eenzijdigheid. Sharon wil weg uit Gaza zonder coördinatie met
