Door dit wijdverbreide systeem van ‘underground banking’ zijn regeringen wereldwijd het zicht kwijt op de enorme geldbedragen die, zonder een spoor achter te laten, hun weg vinden naar terroristische organisaties.
Ja, u leest het goed: niet over hawdala maar over hawala, wilde ik het even met u hebben.
Het eerste woord kent u: het is Hebreeuws en betekent eigenlijk scheiding, want de hawdala scheidt de sjabbat van de rest van de week.
Het tweede woord is verwant aan het Hebreeuwse howala, dat transport of vervoer betekent. Maar hawala is Arabisch en betekent ?overmaken?.
Wij kennen in het Westen banken en giro als instanties die van onze rekening geld voor ons kunnen overmaken naar een andere rekening in binnen- of buitenland. Het duurt een paar dagen, maar het werkt in principe goed en betrouwbaar.
In grote delen van Azië en Afrika kent men daarnaast een ander systeem, de hawala, een systeem dat helemaal is gebaseerd op onderling vertrouwen. Volgens mensen, die het weten kunnen: de snelste, goedkoopste en betrouwbaarste manier om geld te versturen, maar ook … verdacht. Men noemt het ook wel ‘underground banking’ vrij vertaald: stiekem bankieren. Miljarden gaan er jaarlijks om in dit systeem zonder dat er iets op papier wordt gezet en zonder dat er een cent wordt vervoerd. Gastarbeiders in de Arabische landen maken er gebruik van, omdat ze vaak analfabeet zijn en ze banken hevig wantrouwen. Willen ze geld naar huis sturen om hun familie te onderhouden dan gaan ze naar een hawalakantoor en geven daar hun geld af. Daar belt men even naar het hawalakantoor in het land waar het geld heen moet en een kwartier later krijgen ze bericht uit hun vaderland India, Pakistan of waarvandaan dan ook, dat het geld is aangekomen. Zo vermijden ze niet alleen de overmakingskosten, die banken berekenen, maar ook ongunstige wisselkoersen en bovendien heeft de belastingdienst het nakijken.
Het is minder ver van uw bed dan u nisschien denkt: ook in Londen is een hawalakantoor en het zou me niets verbazen als er in Parijs en Amsterdam ook dergelijke kantoren blijken te zijn. Niet alleen privépersonen werken met dit systeem, ook zakenlieden doen er hun voordeel mee. En die niet alleen. Uit onderzoek is gebleken, dat er op deze wijze enorme sommen gelds terechtkomen bij allerlei organisaties waar we niet zo blij mee zijn: Al Qaida bijv., de Islamitische Djihad, Al Fatach, de Zwarte September, Hizb’Allah enz.
Vooral na de beruchte elfde september doen de V.S. er alles aan om die geldstromen in te dammen. Diverse landen en internationale banken worden onder druk gezet. Een aantal landen, waaronder Dubai, heeft te kennen gegeven, dat het aan de Amerikaanse strijd tegen het terrorisme wil meewerken. Ook de oorlog in Irak speelt daar een grote rol bij, en met name in Syrië en Saudie-Arabië ook de angst dat zij het volgende land zullen zijn waar de V.S. een democratie willen vestigen. Maar na de aanslagen in eigen land dringt toch in Saudische regeringskringen het besef door, dat steun aan terroristische organisaties op den duur als een boomerang werkt en zich ook tegen het eigen land kan keren. Het kanaliseren van de geldstromen leek een goed middel om inzicht te krijgen in de financiële transacties in het land. Maar begin januari moesten Saudische regeringsfuntionarissen al laten weten, dat het hawalasysteem zo wijd verbreid is dat ze geen kans zien het binnen enkele maanden beheersbaar te maken. De verwachting is dat het zeker vijf jaar zal duren voor ze het volledig onder controle hebben gebracht. En ondertussen gaat er per jaar alleen in dat land al 5,3 miljard dollar om in het hawalasysteem. Welk deel daarvan naar terroristische organisaties gaat is onbekend, maar dat het om een aanzienlijk bedrag gaat staat vast…
Maar zelfs als Saudi-Arabië erin slaagt de hawala onder controle te krijgen, dan is het maar de bekende druppe