De in 1957 in Uruguay geboren fotograaf en cameraman Jaime Halegua ging in Mexico op zoek naar de afstammelingen van de Spaanse joden uit de tijd van de conquista en kolonisatie.
"In den beginne schiep G’d hemel en aarde." En op die aarde moet het toen een chaos geweest zijn. Het lijkt wel of Hij op hetzelfde moment Mexico City geschapen moet hebben. En toen Hij Adam en Eva schiep, moet hij gedacht hebben dat een paar meer geen kwaad kon en zette zo tweeëntwintig miljoen inwoners en vier miljoen auto´s neer in deze stad.
Na elf en een half uur non-stop vliegen landde het vliegtuig op 2500 meter hoogte in deze overbevolkte stad in Centraal Amerika. Het merendeel van de mensen lijkt niet langer te zijn dan één meter vijfenzestig, de mannen hebben in het algemeen, als echte macho´s, een snor. Aangekomen bij het hotel werd ik niet met hoorngeschal opgewacht maar met explosies waar niemand een verklaring voor had. Het is zaterdagavond en Mexico City ontwaakt voor haar nachtleven!
Na bijgekomen te zijn van de vermoeidheid van de lange vlucht ga ik de Mexicaanse straat op om te zien wat er nou van het jodendom te zien valt wat ik hier kom zoeken. Deze zoektocht zal niet zonder tegenslag zijn, maar daar had ik op dat moment nog geen weet van. De geschiedenis van het Mexicaanse jodendom begint bij de kolonisatie van Amerika door, naar men ons wil laten geloven, de Spanjaarden en wordt vervolgd met de, vanzelfsprekend ook Spaanse, Inquisitie. Op 31 maart 1492 wordt in Spanje de uitzetting van de joden uit het gehele Iberisch landgebied, afgekondigd.
Chaos in Amerika
Twee miljoen sefardische joden moeten over de wereld uitzwermen om aan de katholiek bisschoppelijke inquisitie te ontkomen die haar Tribunaal van de Inquisitie op 2 januari 1481 grondvest. Velen veranderden hun naam en verklaarden christen te zijn; zij werden de "nieuwe christenen" genoemd, anderen vertrokken. Portugal, Nederland, de Balkan, Turkije, en zelfs Amerika waren samen met andere landen gastland voor deze ontheemden.
De Spaanse joden die, in een poging om aan de inquisitievuren te ontkomen, in Amerika aankwamen, waren degenen die volgens Benjamin Laureano Luna, in werkelijkheid de expeditie van Columbus financierden, en niet koningin Isabella de Katholieke. De koningin fungeerde als dekmantel voor de kerk.
Joden als Luis de Torres kwamen met Columbus in Amerika aan en bouwden hun leven op als ieder ander Spaanse kolonist, wat wil zeggen dat zij ook het christendom uitoefenden, de indianen bestreden, overheersten, vermoordden, verbrandden, bestolen en vernederden, mishandelden, als slaaf behandelden en ketenden in naam van de koningin. Maar niet alles was oorlog en vernietiging in die tijd. Er zijn ook verhalen over liefde zoals van de jodin Isabella de Carvajal die verliefd werd op het Azteekse opperhoofd, Cuauthémoc, en hem haar liefde, gratie, warmte en intimiteit schonk; hij maakte haar zwanger.
Voordat Hernán Cortés hem zal afvoeren op een expeditie naar Las Hibueras in Centraal Amerika waar hij het leven zal laten, neemt dit laatste indiaanse opperhoofd vanuit zijn ballingschap afscheid van zijn geliefde Isabella. Zij bekent hem dat ze zwanger is. Vicente Riva Palacio, Mexicaans geschiedkundige zegt hierover in zijn roman "Martin Garatuza": ….Een straal van de meest zuivere blijdschap blonk in de ogen van Cuauhtémoc en hij zei:" Dank U, O goede G’d" en richtte zich tot Isabella: "…Mocht mijn naam sterven, mijn bloed zal deze aarde vruchtbaar maken, want uit mijn en jouw bloed, Isabella, kunnen helden geboren kunnen worden……"
Spaanse tirannie bestreden
In 1525 werd Felipe de Carbajal, de eerste mestieze indiaanse jood in Mexico geboren. Met de komst van de Inquisitie in Mexico, namen de k
